Tot voor een paar jaar, had ik geen flauw idee wat nootmuskaat eigenlijk was. Ja, ik wist dat het in een potje zat, geraspt of gemalen en dat het gebruikt werd voor bloemkool of boontjes. Ik had ook wel eens keihard bolletje in huis, dat met moeite geraspt kon worden.
Van foelie wist ik alleen dat het in speculaaskruiden zit, maar die kocht ik kant en klaar, en verder gebruikte ik het nooit.
Pas toen ik in het museum ging "werken" ontdekte ik hoe het zit. Namelijk dat foelie om de noot heen groeit. Dat rode op de foto, dat is de foelie en de noot zit daaronder. De foto heb ik gepikt van (Cookerathome.nl)
De muskaatboom levert dus eigenlijk twee kruiden in een.
Dat ik dit in ons Westfries museum leerde, is logisch.
In de VOC zaal rook het altijd heerlijk naar allerlei kruiden en daar werd ook het verhaal verteld van de handel in nootmuskaat.
Die nootmuskaat groeide in de 17e eeuw alleen op de Banda-eilanden.
En omdat Jan Pieterszoon Coen het monopolie wilde hebben op de handel in nootmuskaat, werd, om dat te verkrijgen, bijna de gehele bevolking van die eilanden op gruwelijke wijze uitgemoord. In 1621 was dat. Een massaslachting.
In die zaal van het museum staat ook een prachtig kunstwerk, van Tineke Fischer.
Het zijn keramieken nootmuskaatbollen met foelie. Maar ze lijken ook een beetje op aangespoelde schedels, daar op een strand. Je kunt er ook handen in zien, die om hulp vragen.
In het museum was al lang duidelijk gemaakt dat de Gouden Eeuw bij lange na niet zo goud was als soms werd gedacht. De keerzijde van alle rijkdom werd daar al lang duidelijk getoond en verteld.
En nu is er een online tentoonstelling.
Het museum is nog niet open, maar deze online expositie kan iedereen zomaar bekijken.
'Pala' heet het. Dat betekent nootmuskaat.
'Pala toont de geschiedenis en cultuur van Banda en is meerstemmig. De expositie geeft bewust ruimte aan het Bandanese en Molukse verhaal en biedt daarmee een nieuw perspectief op de gebeurtenissen in 1621'.
Als dit je interesse heeft, zou ik zeker kijken. Goed gemaakt. Ik ben trots op ons museum:
Oh, that explains the high price for the nutmeg. Hm. Only the starting page offers English, I´ll wait and come back.
BeantwoordenVerwijderenI have two questions: #1 do you like sweets, #2 may I send you something? (I ask cause here it´s rather difficult with our dumb postie and I always want to know in advance to "be prepared").
Interessant. En ik ga zeker kijken. Bedankt voor de tip.
BeantwoordenVerwijderenWeer wat geleerd
BeantwoordenVerwijderenDat ze er destijds ook geen weet van hadden blijkt wel uit het feit dat er ooit eens verordenneerd is om alle nootmuskaatbomen om te hakken en daarvoor in de plaats foelie te planten omdat dat meer zou opleveren...
BeantwoordenVerwijderenPff, ik heb door de website gebladerd, nog lang niet alles gezien. Wat interessant, en wat afschuwelijk, de geschiedenis van nootmuskaat en foelie. Voor mij, met Indisch bloed in de aderen, extra interessant. Hoewel ik weinig van mijn voorouders weet. Maar het is goed dat deze gruwelijke kant van onze 'Gouden Eeuw' aan het licht komt.
BeantwoordenVerwijderenIk heb er even doorgeschrold. Ik ga er vanmiddag voor zitten om te kijken. Dank je wel voor deze mogelijkheid
BeantwoordenVerwijderenNooit geweten dat foelie en nootmuskaat een vrucht vormen. Dat JP Coen geen schone handen had, wist ik wel.Goed dat 'jouw' museum hier uitgebreid aandacht aan besteedt.
BeantwoordenVerwijderenGoh, dat is inderdaad prachtig zeg! Ik kende het ook alleen in zo'n handig kruidenbusje!
BeantwoordenVerwijderenEen paar weken terug werd bij '2 voor 12' gevraagd hoe het velletje heet dat rond nootmuskaat zit. En dat bleek dus foelie te zijn, maar ik wist het niet.
BeantwoordenVerwijderenHet is een mooi museum. Ik ben een keer op werkbezoek via mijn werk daar geweest. Dat was erg leuk, veel gezien. Toen ook voor het errst in Hoorn geweest, Leuke en mooie stad.
BeantwoordenVerwijderenDat foelie en nootmuskaat van een boom kwam wist ik.
Dat van de kruiden was me bekend, dat museum helemaal niet. Ze brengen het verhaal op een aparte wijze.
BeantwoordenVerwijderenInteressant, ik ga straks kijken.
BeantwoordenVerwijderenWat heeft die VOC toch veel verschrikkelijks uitgevreten. Ik heb al verschillende filmpjes ut gekeken, heel interessant.
BeantwoordenVerwijderenIk wist 't, van die foelie en nootmuskaat. Foelie gebruik ik gemalen uit een potje, nootmuskaat heb ik hele noten. Met het raspen gaat er wel eens een stukje vinger mee, hahaha.
BeantwoordenVerwijderenDat JP een boef was daar is in Hoorn al veel aandacht voor geweest, terecht overigens. Het virtuele museum ga ik van het weekend nog bezoeken.
Mooie en leerzame reclame voor het Westfries Museum. Hopelijk zit je binnenkort weer op zaal.
BeantwoordenVerwijderenJa, weet wat foelie en nootmuskaat is en ook de historie achter deze specerijen. Kijken we nu toch wel met andere ogen naar.
BeantwoordenVerwijderenMuseum leuk uitstapje voor een regenachtig weekend. Dank je!
Leuk! Weer wat geleerd.
BeantwoordenVerwijderenMeteen heb ik een flinke tijd doorgebracht bij de online tentoonstelling en ik ben nog niet helemaal klaar. Mijn oma en opa hadden vroeger (voor ik geboren werd) een winkel in de JP Coenstraat in Hoorn en die straatnaam is een begrip in onze familie. Het is een zijsprongetje, maar daardoor heb ik wel de JP Coen-discussie intenser gevolgd. Helaas is de historie van JP Coen geen uitzondering.
BeantwoordenVerwijderenIk gebruik beide kruiden, wist dat ze van één en dezelfde noot komen... Maar de rest.
BeantwoordenVerwijderenIk heb de link opgeslagen om op een later moment even rustig naar te kijken.
Bedankt voor het delen.
Leuk dat je dit laat zien, ik wist dat ook niet dat beide kruiden dus bij elkaar groeien.
BeantwoordenVerwijderenDe gouden eeuw... voor ons ja, maar voor heel veel mensen betekende dat slaaf zijn of vermoord worden.
Je zou toch gewoon handel kunnen drijven met die mensen, dan was iedereen blij geweest.
Ook toen al ging het allemaal om de heb, wat dat betreft is er nog niks veranderd.
Had wat moeite met iets te vinden wat niet steeds weer verdween of hakkelde, maar uiteindelijk heb ik toch een filmpje kunnen zien.
BeantwoordenVerwijderenInteressant Bettie, wat een ellende heeft de VOC daar gebracht en dát leerden wij vroeger niet op school.