dinsdag 12 november 2024

Een klap voor je kanis

 


Nog nooit kreeg ik een klap voor mijn kanis. Nog nooit ben ik zelfs maar bedreigd : als je nou niet ophoudt krijg je een klap voor je kanis. 
Ik dacht dat je kanis je kop was. 
'Nee hoor',  zei de mevrouw die dit huis in de Kanisstraat bewoont. Ik vroeg haar naar de naam van de straat. Ze hing gezellig over haar onderdeur en wilde best een praatje maken. 





'Nee hoor', zei ze,  'een kanis is een mand. Een korf met een deksel en een platte kant op de rug, een marskramersmand. 
Zo'n mand zat helemaal vol met handel en als daar nou een klap op werd gegeven, kon de marskramer met waar en al op de grond terecht komen. Dus moest de marskramer zo bewegen dat hij geen klap voor zijn kanis kreeg. 
In deze buurt waren veel marskramers, vandaar de straatnaam'.  

Het huis is ook wel interessant. Het is een van de oudste huizen in Alkmaar en gebouwd rond 1540. Het was een winkel en de onderste luiken waren de toonbank. De luiken stonden open en gingen dicht als de winkel dicht ging. 
Het huis liep ver door, ook om de hoek. 


Tsjonge, Alkmaar is toch echt ook een superleuke stad hoor. We waren er voor het museum, maar liepen natuurlijk toch ook een rondje. Weer wat geleerd. 

23 opmerkingen:

  1. Nooit geweten... dat van die mand. In mijn deel van het land heet zo'n item een "kiep" en een marskramer is dus een kiepkerel. (Maar volgens de woordenboeken was "kanis" geen marskramersmand maar een klein rond mandje dat vissers gebruiken om vis te vervoeren.)
    Overigens had ik in eerste instantie Canisius in gedachten: Petrus Canisius de theoloog, geboren in 1521 als Peter Kanis. Er zijn legio scholen (en straten) naar hem genoemd. (Ook al had hij vast en zeker niets met die klap te maken.)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Leuk nieuw weetje uit mijn geboortestad Alkmaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leuk weetje! En een interessant oud pand.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. En ik heb ook weer wat geleerd. Wat zijn er toch veel mooie gebouwen en huizen in NL.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Haha, ook ik dacht dat het een hoofd was. Weer wat geleerd. Maar wat een prachtig huis heb je hier op de foto gezet. En wat leuk dat die mevrouw even de tijd voor je nam om uit te leggen wat een Kanis is.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. mogge Bertiebo
    ook ik dacht aan je hoofd die een klap kreeg
    Nederland is mooi en je leert en ziet telkens weer wat moois

    geniet de dag

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Weer een interessant weetje uit dat leuke Alkmaar! Goed Betty dat je altijd mensen aanspreekt, dan kom je wat te weten! In Rotterdam hadden wij het altijd over een “kets voor je kanis” en dan kon je beter oppassen. Zelf heb ik er ook nooit een gehad.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Denk toch dat ik bij “een klap voor je kanis”, toch wel aan “een klap voor je kop” blijf denken. Hoop alleen dat ik hem nooit krijg !

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ik zag het straatnaambordje en dacht, ze gaat vast vertellen over dat prachtige huis op de hoek en het verhaal dat daarbij hoort. En jawel hoor.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dat is grappig, als ik het google is jouw uitleg de eerste optie die ik te zien krijg. Maar even verder zoekend blijkt dat jullie allebei gelijk hebben: In die zin dat er sprake is van een rieten mandje, marskramermand wordt niet genoemd.... Hieronder mijn zoekresultaat:
    "Woordenboek van Populair Taalgebruik
    kanes, kanis, kanusbetekenis & definitie
    1) (1903) (< Lat. canistrum, rieten mandje) (Barg.) hoofd, kop. Soms ook: mond of achterwerk (Endt, Bargoens Wdb.) Kanis had (volgens het WNT) eerder al de betekenis van lichaam. 'Zijn kanis kraakt': hij laat boeren of oprispingen. Uit 'Vaderlandsche Letteroefeningen' (1863): 'hij heeft de kanis alweer vol': hij heeft goed gegeten. Bij Harrebomée II vinden we de uitdrukking 'dat valt uit de kanis': de zaak loopt tegen. 'Op zijn kanis krijgen'; 'zijn kanis houden.'

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Bijzonder, ik dacht ook altijd dat een kanis je hoofd of gezicht was.
    Alkmaar is zeker mooi en dit huis helemaal. Je zult er maar mogen wonen.
    Theo is er trouwens geboren :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Een veel gebruikte uitdrukking waar van ik altijd dacht dat kanis je hoofd was.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ook altijd gedacht dat je hoofd bedoeld werd, weer wat geleerd.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Een grappig weetje weer, heb ook altijd gedacht dat het je hoofd was. Dacht eigenlijk dat het
    een soort straattaal was. En dan heb je ook nog de mensen die maar blijven kletsen, dan zeg
    je wat een kletskanis ben jij, en dan bedoelen we toch echt iemands kop ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Oh, altijd gedacht dat ze dan je gezicht bedoelden...
    Wat een leuk verhaal!

    BeantwoordenVerwijderen