Thuis bij Ter Borch

Het begon dus eigenlijk allemaal bij Gerard ter Borch de Oude (1582-1662)

Die was niet een echte kunstenaar, ik bedoel het was niet zijn beroep. Hij had een betaalde baan als licentmeester, een soort ambtenaar. 

Hij had dertien kinderen uit verschillende huwelijken, hij stimuleerde die kinderen en een aantal kreeg les van hem. 

Zijn zoon Moses ook en die tekende dit portret van zijn vader. 

Wat ik heel vertederend vond was een brief die de oude Gerard stuurde aan zijn zijn zoon Gerard ter Borch de Jonge. 

Die studeerde toen in London. De aanhef luidt Lieve kind. Het portretje daarnaast is door Gerard de Oude gemaakt van zijn dochter Sara. Naar alle waarschijnlijk heid. Het is er allemaal nog!

Check, Gerard ter Borch de Oude, Sara en Moses. 

Maar Moses verdient meer vind ik. Hij werd niet oud. Hij ging naar de marine, raakte gewond en stierf . 

Dan Gerard ter Borch de Jonge, de oudste zoon, zonder twijfel de meest beroemde en de enige die kunstschilder was van beroep. 

Dit werk, 'De Spinster'  is uit ca 1652. Meest als ik een schilderij toon, doe ik dat zonder lijst. Dan zie je meer, maar ja, deze lijst is wel erg mooi. 

Dit werk uit 1654 heet: 'Galante Conversatie' en is ook bekend als 'De Vaderlijke Vermaning'. 

Over de glans van de stof van de jurk is veel geschreven. Ik zag het voor het eerst in het echt en inderdaad: prachtig.

Ik zit al aan mijn tax wat foto's betreft en omdat ik Gesina dus al eerder heb laten zien, nu alleen nog wat van Harmen. Die kon er ook wat van hoor.

Bijvoorbeeld de studies van een met een ton rollende jongeman uit 1651:

Of  dit werk uit 1652:

Ik zou nog heel lang door kunnen gaan, heel lang. Er was ontzettend veel te zien. Het verhaal van zo'n familie, de schilderijen en tekeningen zelf en dan ook nog de geschiedenis van hoe het er aan toe ging in de 17e eeuw. 

Ik zeg: Gaat dat zien en daarna lekker genieten in en van  Zwolle!!!!

Thuis in Zwolle en bij Ter Borch

Een hele tijd geleden schreef ik over een pas ontdekt schilderij. Een mooi verhaal was dat over hoe een kunsthandelaar een schilderij ontdekte. Van Gesina ter Borch, klik

Gesina schilderde haar broertje Moses ter Borch (die zelf ook schilderde) en ze wérd  geschilderd door haar broer Gerard ter Borch de Jonge. 

Ik vond de schilderijen die ik toen liet zien in dat blogje geweldig. En dat waren dus al drie schilderende ter Borchen. 

Verder heb ik me er toen niet in verdiept en ik had dus ook geen flauw idee dat er nóg meer schilders in die familie waren. 

Je had namelijk Gerard, Gerard, Anna, Gesina, Harmen en Moses.  

Allemaal voortgekomen uit de verschillende huwelijken van Gerard ter Borch de Oude. Die Oude schilderde ook en stimuleerde zijn kinderen. Ze woonden allemaal in Zwolle. 

Geen wonder dat, nu er een tentoonstelling is over die familie, dat die alleen maar in Zwolle kan zijn. In de Fundatie. 

De tentoonstelling heet Thuis bij ter Borch en je ziet heel veel werk van alle familieleden. Met daarbij heel veel duidelijke informatie. Schitterend werk. 

Daarna loop je een stukje verderop en kom je in het Academiehuis. Academiehuis Grote Kerk moet ik eigenlijk zeggen. Het is in een prachtige kerk met een zeer fraai orgel. 

Het tweede deel van de tentoonstelling die je daar ziet (na de Fundatie),  heet heel geestig, Gesina & Gezien worden. 

Gesina ter Borch krijgt hier op een speciale manier de aandacht. 

Van alles om te zien. 

Er zijn kijkkasten, ronde kijkgaten in een wand en als je daar naar binnen kijkt, al dan niet staande op een verhoginkje,  zie je verhalen en kunst. 

Van Gesina én van Jasper Abels. Heel erg leuk, maar niet makkelijk te laten zien. 

Die Jasper Abels kende ik niet. 

Hij heeft mijn interesse gewekt hoor, als ik zie dat hij ergens exposeert ga ik beslist kijken. 

Nou daar brachten we dus heel wat tijd door en toen moest deel drie van Thuis bij ter Borch nog komen. 

Dat was weer een stukje verderop in het Stadsmuseum Anno

Daar kom je binnen in het huis waar een van de dochters van Gerard de Oude , namelijk Catharina heeft gewoond. 

Dit deel van de expositie gaat,  in elk vertrek van het huis,  over een ander familielid. Met voorwerpen, vragen, historisch én hedendaags.

Het meest bijzondere vind ik dat er zo ontzettend veel werk en informatie bewaard is gebleven. Met dank aan Gesina die alles en alles en alles bewaarde en bepaalde dat het bij elkaar moest blijven. Dat gebeurde ook,  tot,  eind 19e eeuw,  het Rijksmuseum veel aankocht. 

Zo en nu wil ik nog wat laten zien van  het werk in de Fundatie. Maar dat wordt een ander blogje! 

Ps: Wat is Zwolle toch een geweldig leuke stad. Dat wist ik hoor, ik ben er tamelijk vaak geweest, zo vaak dat we (in het centrum) de weg wisten. We hadden niet heel veel tijd meer over voor de stad na deze tentoonstelling op drie locaties. Maar ik zag het heus wel!

Eenhoorn op het strand

Nou had ik het laatst hier over eenhoorns. 

Dat kwam misschien ook een beetje doordat ik er eerder deze maand eentje had gezien op het strand.

En zo bleek maar weer eens: het strand, in dit geval het strand van Egmond, is interessant wandelgebied.

Altijd wel wat te zien. 

En zeg nou zelf hoe vaak kom je een eenhoorn tegen. 

Ik had heel graag willen zien wie die eenhoorn daar maakte. Wie ineens zo geïnspireerd raakte dat het er gewoon uit moest. 

Ik denk niet dat het een kind was.

Wij lopen altijd behoorlijk ver en eigenlijk zie je daar nooit, nou ja bijna nooit, kinderen. Het was ook hartstikke stil.

Er was nog meer bijzonders:

Zo had ik bijvoorbeeld ook geen enkel idee over wat het was waar ik hier naar keek. Ook niet toen ik wat dichterbij kwam.

Geen flauw idee. 

Ik denk niet dat hier de eenhoornstand vanuit een schuilhut werd bestudeerd. Maar wat dan wel? Dat was de vraag en dat bleef de vraag. 

Maar lekker gewandeld hoor en toch nog wat geleerd, namelijk dat het fotograferen van een vliegtuig  nog lang niet zo makkelijk is als je denkt:

Ik weet het niet, maar ik denk dat het de kustwacht was. Op zoek naar eenhoorns? Misschien was het een teken of zo? 

Mural Parijs

 Soms mislukt een speurtocht. Ik kan het niet uitstaan als dat gebeurt, maar ik moet me er bij neerleggen anders gaat het nóg meer tijd kosten. 

De foto maakte ik in de buurt van La Tour Montparnasse, in september in Parijs. 

Ik had er zelfs aan gedacht een foto van de handtekening van de  maker te nemen. 

Dat loopt meestal goed af, maar nu niet meneer Benoit laat zich echt niet kennen. 

Eén foto'tje vond ik van de maker, maar zonder iets erbij en die foto was van Alamo en die kan ik niet zomaar hier plaatsen. 

Nou ja, het maakt ook eigenlijk helemaal niks uit. 

Het was een grauwe grijze dag en deze schildering schitterde ons tegemoet. Een explosie van kleur. Echt schitterend, letterlijk en figuurlijk

Linking to Sami's Colourful World

Neo's van Esther

Zo leuk: Esther heeft al heel vaak gezichtjes gestuurd en ook al aardig wat Neo's . 

Tja met allebei is het zo: Je ziet het of je ziet het niet. 

En Esther ziet het. Dat mag ik toch echt wel zeggen.  Hartelijk dank, Esther.

Bij kwekerij Pot keken ze bloemen in potten. 

Meneer Bock bracht zijn werkende leven door op de bok, als koetsier bij kasteel Amerongen. 

Meneer Bouw heeft een bouwbedrijf. 

Meneer Hogenbosch is boswachter. 

Bij meneer van der Velde kan je groenten direct van het veld kopen. 

Misschien niet een echte NEO, maar toch grappig:

Meneer Zonneveld legde een zonsverduistering vast. 

Esther stuurde er trouwens nog een paar, o.a. Woei (Weervrouw) en Snijders (chirurg),  maar die zijn al eerder hier aan de orde geweest. 

In het begin hield ik het nog helemaal niet bij, maar na een tijd wel en dus kan ik het terug terug vinden. Gisteren kwam mijn man enthousiast beneden vertellen over Joke Boon die op de radio was over haar kookboek over peulvruchten. De naam kwam me al bekend voor en ja hoor, stond ook al op mijn lijst. 

Blijf vooral opletten, mensen én insturen. bettievdgriend@hotmail.com. En nogmaals, dank aan Esther.

Daar zijn ze weer

Waarschijnlijk zeg ik ieder jaar hetzelfde. Namelijk dat het belangrijk is om hoop te hebben en te houden. 

Hope in your Heart. 

En vervolgens laat ik het lied van Smith and Burrows op mijn blog zien en horen. 

Het heet 'When the Thames Froze' en voor mij is het een combinatie van beeld en geluid die me raakt. 

Na zoveel jaar nog steeds. Kan ik niks aan doen. 

Ik had het al eerder willen plaatsen, maar mijn man zei dat het pas na Sinterklaas mag. En dat is dus vandaag. 

Ik ken op dit moment nogal wat mensen voor wie het hebben van  hoop belangrijker is dan ooit. 

Om over de wereld maar niet te spreken.

So tell everyone
that there's hope in your heart
Tell everyone or it will tear you apart
The end of Christmas day,
when there's nothing left to say
The years go by so fast,
let's hope the next beats the last

Dus voor heel veel mensen: Smith&Burrows

Cadeautjes

 

De decemberzegels... ik vind het cadeautjes, stuk voor stuk.  Ik hou sowieso van postzegels en deze zijn prachtig. 

Ik hou ook erg van de Efteling en deze zegels zijn ontworpen door Efteling-ontwerper Sander de Bruijn. 

Het thema is 'Sprookjes' en als je twee velletjes sprookjesachtige zegels koopt, krijg je er een echt mooi sprookjesboekje bij. 

Daarin negen klassieke sprookjes met na ieder sprookje een wijze les, een boodschap die raakt. 

Zo staat na het sprookje van Raponsje bijvoorbeeld: Geef nooit op! 

Bij de Kikkerkoning: Beoordeel niet op iemands uiterlijk. En na Roodkapje: Verlaat nooit het rechte pad

Een tikkeltje belerend misschien? Kan helemaal geen kwaad hoor. 

Het tiende sprookje heet 'De reis van de gelukwens'  en is speciaal voor Post NL geschreven. Alles in samenwerking met de Efteling. 

Dat zeg ik : ik vind het een cadeautje. Nou die kaarten nog, pffff.

Mokum

 

We komen, als we in Amsterdam ergens zijn geweest,  vaak langs de Nieuwe Kerk. Ja en als je dan ziet dat er een nieuwe tentoonstelling is, waarom zou je dan niet even naar binnen gaan. Dat even werd in dit geval een hele tijd, want we vonden de tentoonstelling de moeite waard. 

'Waar kennen we Joods Amsterdam eigenlijk van? ', daar begon de tentoonstelling mee. 

Tot nu toe had ik me nog nooit afgevraagd wat Mokum(s), een Jiddisch woord,  eigenlijk betekent. Dat weet ik nu. Het betekent stad of plaats. En het is een verwijzing naar Nederlandse of Duitse steden. 

Die plaatsnaam wordt dan gecombineerd met de eerste letter van de stadsnaam in het hebreeuwse alfabet. Dus Mokum Alef (letter A) is Amsterdam  en Mokum Dalet (D) is Delft. 

Maar goed, Amsterdam heeft er een soort koosnaam van gemaakt: Mokum. Dat Alef wordt er niet bijgezegd.  Niet-Joden gebruiken het ook. 

En over taal gesproken. Er hing een lange, lange lijst, als een vlag, met woorden. Mokums.  

Leuk om te kijken welke zo gewoon zijn geworden dat ik ze ken. 

Ha, om eerlijk te zijn, dat waren ze allemaal. Maar ik wist niet van allemaal dat ze Jiddisch zijn. 

En verder was er veel te zien over die 425 jaar Joods leven in Amsterdam. Met beelden, films, schilderijen en noem maar op. Allemaal duidelijk aangegeven en per periode gekozen. Een mooie opzet vond ik. 

Zoals altijd viel ik vooral op de portretten die er ook hingen. 

Vlnr: Spinoza, zijn enige echt bekende portret en gemaakt door Barend Graat. Aletta Jacobs van wie ik niet wist dat ze Joods was,ze werd geschilderd door Isaac Israels. Een portret van Dr. Ephraim Bueno, een Joodse Arts en geschilderd door Rembrandt en Max Tailleur tenslotte, die als geen ander moppen kon tappen. Hier geschilderd door Eppo Doeve. 

Over een eenhoorn

 

Eenhoorns, ik hou er van. Ik las ooit het boek Het Witte Paardje (van Elizabeth Goudge) en sindsdien let ik op  eenhoorns. Ik heb er ook al vaak iets over geschreven hier. 

Toen ik begon in het Westfries Museum als vrijwilliger zag ik een hoorn van een eenhoorn in het Rariteitenkabinet. Nou ja, dat dácht ik...  en even hoopte ik dat ze tóch bestonden of bestaan hebben. 

Maar nee hoor, het was niet een eenhoornhoorn. 

Het was de hoorn of eigenlijk de tand van een narwal. 

Zo'n tand kan wel drie meter lang worden. Een heel bijzonder dier zou ik denken. (Foto Wikipedia)

Een narwal, die zou ik in principe gerust nog wel eens tegen kunnen komen. 

Daartoe zou ik dan wel naar koude oorden moeten, Canada, Rusland, Alaska. 

Narwallen bestáán en worden wel eens de eenhoorns van de zee genoemd. Ik zag er nooit een in het echt. 

En dat was nu precies de opdracht voor de  creatieve bloghop van vandaag bij Conny: laat je inspireren door iets wat je nooit in het echt hebt gezien. 

Ik koos tussen de narwal en de eenhoorn en het werd een Atc. Deze: 

En dan nu zoals altijd snel kijken bij Conny, klik  , naar wat de andere deelnemers nooit in het echt hebben gezien. Ik ben heel benieuwd. 

Gijzeling in de Jordaan

 

Nee, wees gerust, er is mij helemaal niks gebeurd toen ik,  zoals ik vaker doe, wandelde in de Jordaan. 

Dit gaat over een boek. 

Ik nam het mee uit een ruilbiebje op straat. Eigenlijk vooral omdat ik de Westertoren zag. 

Dus thuis ging ik kijken of er wat herkenbaars in stond en zo ja wat.  

Beetje bladeren, beetje lezen en  binnen de kortste keren zat ik echt te lezen. Totaal verdiept. 

Straks ga ik naar de bieb om te kijken wat ze nog meer hebben over Anne Kramer en van Joop van Riessen. 

Nou dat zegt al genoeg, toch? 

De schrijver Joop van Riessen is een praktijkman. Hij was hoofdcommissaris in Amsterdam. 

Het verhaal is gewoon een spannend verhaal, een doodgewone thriller, niet heel eng, lekker lezen. 

En... ik vind het leuk dat er een vrouwelijke inspecteur is of detective of ... maar in ieder geval dat een vrouw de zaak oplost. 

Dat begon denk ik al bij Miss Marple en er zijn later nog veel meer sterke vrouwen bijgekomen. Dus vrouwen zoals Anne Kramer. 

Ik hou bijvoorbeeld ook erg van de boeken van M.J Arlidge, juist vanwege zijn inspecteur Helen Grace en haar ontwikkeling in de serie. 

Of uit de boeken van Samuel Bjork Mia Krüger . Er zijn er ongetwijfeld nog meer, maar die schieten me nu even niet te binnen.  Oh ja, vrij recent ontdekt:  Elma in de boeken van Eva Bjorg Aegisdottir

Wel weer bijzonder dat alle drie de series die ik hier noem geschreven zijn door mannen. 

Post/No/Bills#Hedy Tjin

Ik kom niet heel vaak in het Stedelijk Museum Amsterdam. 

Als ik er kom is het voor een speciale tentoonstelling zoals Kiefer of Erwin Olaf. 

Dat zijn dan toevallig allebei tentoonstellingen waar ik twee keer ben gaan kijken. 

De laatste keer Olaf besloot ik ook nog een rondje 'rest van het museum' te doen. 

En toen vielen de muurschilderingen rond de trap me op. 

Die nissen en muren rond de prachtige, heel grote trap, zijn gevuld met kleurrijk werk. Ineens zag ik het. MURALS

Ik las dat zich hier al jaren een project afspeelt getiteld Post/No/Bills. Een project op  het gebied van grafische vormgeving. Wat ik nu zag is werk van Hedy Tjin, maar dit is al de zesde aflevering. 

De gangen daar zijn ook groot, maar weer niet zo breed dat je, er recht voor staand, een mooie overzichtsfoto kunt maken. Of beter gezegd: ík kan dat niet. Maar je hebt een beeld. 

Fraai kleurrijk werk daar in die bogen. Het heet Universal Color. 

Moeilijk te fotograferen dus en eigenlijk ook wel moeilijk om het goed te bekijken. Maar mooi, dat wel

Ik dacht dat ik goed keek, maar om heel eerlijk te zijn, ik zag pas thuis,  op de foto hierboven wat hier nu eigenlijk is afgebeeld. 

Ik laat nog een stukje zien. Maar je kunt als het je interesse heeft,  absoluut beter hier kijken, klik. 

(En dan moet ik nu helaas het Stedelijk een beetje gaan boycotten. Want ik las dat ze per 1 januari alle vrijwilligers eruit gooien. Hoe kunnen ze? Alles gaat voortaan automatisch zonder dat er nog mensen bij nodig zijn. Ik had laatst nog een leuk gesprek met een vrijwilliger daar over een schilderij waar ik niks van snapte en zij wel. 

Heel erg jammer vind ik het! Het is niet alleen omdat ik zelf vrijwilliger ben in een museum, echt niet. Ik vind dat mensen iets toevoegen. Laatst nog in een ander museum, het van Gogh.  Ik had geen tijdslot en dacht niet naar binnen te kunnen. Dat zei ik tegen iemand bij de ingang en die liet mij (voor deze ene keer, mevrouw) toch naar binnen, onder de draad door. Kom daar maar eens om bij een automaat!)

Linking to Sami's Colourful World

Niet meer dan zeven!

Opruiming... af en toe doe ik dat. 

Ik ruim foto's op die ik, soms al tijden geleden, maakte en die niet in aanmerking komen voor een heel blogje. 

En het mogen er nooit meer zijn dan zeven. 

De eerste, daarvan weet ik niet precies waarom ik het nou zo grappig vind, maar het is zo: 

De volgende is niet grappig, maar vertedert me op een of andere manier. Gezien in Amsterdam, Zeedijk. 

Zo'n typische oud-Hollandse spreuk op dat pandje en nu een praktijk voor Acupunctuur en Chinese kruiden. De spreuk hebben ze laten zitten. 

Dan een intrigerende, ik heb werkelijk geen flauw idee wat hier de bedoeling van is. Hotel Shampoo Thief????

Raar, heel raar vind ik deze. Beetje eng, ik hoef niet zo'n vervoermiddel, maar als... dan niet zo een!

Dit vind ik ook wel apart. Die bagage hebben we allemaal, maar om nou in zo'n tas je boodschappen te doen...

De laatstse twee hebben allebei met Corona te maken. Het drankje zou ik echt niet drinken.  

Het is opvallend hoeveel mensen een hartekreet op hun raam plaatsen. Waar ik woon niet, maar in Amsterdam wel hoor. Deze bijvoorbeeld, een soort van mooi sprookje:

Johan Fabricius, Arretje Nof en Arretjes cake

Ruim honderd jaar geleden, schreef Johan Fabricius het boek 'De Scheepsjongens van Bontekoe' en hier in Hoorn, staat bij de Hoofdtoren nog altijd het fraaie beeld van die drie scheepsjongens.

Ik heb het boek altijd fascinerend gevonden, goed gedaan door Johan Fabricius. Zelfs al klopt niet alles met de realiteit van toen. 

Johan Fabricius schreef veel meer en onder andere ook De Avonturen van Arretje Nof.  In vijf delen. 

Hij illustreerde de boekjes zelf.

Dat deed hij in opdracht van een bedrijf dat later Calvé zou gaan heten, maar in 1926 was het nog de Nederlandsche Olie Fabriek in Delft. 

Arretje Nof dus. 

De boekjes waren niet te koop. Je kon ze sparen met zegels die je kreeg bij aankoop van de produkten van de N.O.F.,  bijv. bij de margarine.   

Enfin, Arretje Nof werd erg populair. En er verschenen ook recepten. Bijvoorbeeld van Arretjes Cake.

Die cake heb ik van mijn leven nooit geproefd, maar ik heb er vaak iets over gelezen en altijd,  maar dan ook altijd dacht ik: dat ga ik eens maken. 

Heel makkelijk, er komt geen oven aan te pas. Wel een koelkast. 

Het komt er op neer dat je boter en chocola smelt,  alle ingredienten door elkaar roert en op laat stijven in een cakevorm in de koelkast .

Er zijn heel veel recepten te vinden met en zonder rauw ei. Ik deed zonder. 

Verder suiker, boter, chocola en Mariakaakjes in stukjes.

Ik heb het gedaan, gewoon omdat ik het een keer gedaan wilde hebben. 

Eenmalig hoor, want oh oh... , die ingrediënten die zijn niet best voor een mens. 

En er is nog zo een ding dat ik een keer gemaakt én gegeten wil hebben en dat is Jan-in-de-Zak of Broeder.  De zak ligt al klaar

Tja, dat heb ik soms

Erwin Olaf in het Stedelijk

 

In het Stedelijk Museum van Amsterdam is, tot maart 2026, een tentoonstelling van het werk van Erwin Olaf (1959-2023).  Ik denk een van de belangrijkste Nederlandse fotografen. De tentoonstelling heet Vrijheid.

Het werk van Erwin Olaf vind ik heel mooi. Maar... niet alles en niet altijd. 

Dit was een grote tentoonstelling, echt heel veel werk. 

Een deel sla ik over of beter gezegd: een deel bekijk ik oppervlakkig. Het is geen misplaatste truttigheid of zo.  

Activistisch werk, de homoscene, het nachtleven, sexualiteit.. ik zie dat het prachtig gefotografeerd is. Met licht en donker, ik vind het kunst, maar het bereikt me niet van binnen. 

Ik denk wel dat hij heel veel invloed heeft gehad, de vrijheid om jezelf te zijn, de diversiteit...  ik denk tot vandaag de dag.  

Daarom is hij een belangrijk kunstenaar. 

Er is echt ontzettend veel te zien, ook video's en beelden en er is een groot deel van zijn werk dat me wél aanspreekt 

Deze foto's hieronder komen uit de serie April Fool. Gemaakt tijdens de pandemie. Die hele serie is geweldig.

Nou, nog een voorbeeld, uit de serie Grief:

Het was erg druk in het Stedelijk. Ik kon niet echt goed foto's maken. Dus hier laat ik het bij. Maar niet zonder te vermelden dat ik het zeer de moeite waard vond. 

Inmiddels ben ik nog een keer geweest. En omdat het minder druk was had ik meer tijd. Deze werken... ik vond ze zo mooi. Ik kon er heel rustig voor gaan zitten en kijken

Ze komen uit de serie 'Im Wald' uit 1920. 

Ik ben geen fotograaf dus mijn foto's vooral van de laatste twee werken kunnen nog niet een kwart overbrengen van de rust, de stilte die deze hele grote kunstwerken uitstralen. Ik wilde ze eerst niet eens laten zien, maar ik vind ze zo aan te raden dat ik het toch doe!