Maria, Jozef en de Duvel

Lopend vanaf het Centraal Station van Utrecht kwamen we terecht in de Pandhof Sinte Marie. Een prachtige binnentuin. 

En hoewel er hard werd gewerkt door een heel stel vrijwilligers een mooie en rustige plek. 

We kwamen net aan en waren eigenlijk nog niet toe aan rust,  maar zaten er toch een poosje rond te kijken. Bovendien was er een fraai middeleeuwse kloostergang te bewonderen.

Een kloostergang, gebouwd in de elfde en twaalfde eeuw als onderdeel van de Maria Major of Mariakerk. Die kerk is verdwenen, maar dit is er nog. En dan die mooie tuin erbij: echt prachtig. 

Wat ik ook heel erg leuk vond en juist op deze plek in die tuin: de Mariaplanten. Daar had ik nog nooit van gehoord, maar die zijn er volop, Mariaplanten. 

Achteraf had ik dat natuurlijk wel kunnen bedenken. In onze eigen tuin hebben wij er zelfs een paar. Vrouwenmantel bijvoorbeeld en Onzelievevrouwenbedstro.

Nou die twee stonden ook in déze tuin. 

Met erbij nog Mariaroos, Mariakruid, Mariadistel, Madonnalelie. 

Echt erg leuk. 

Ik herkende niet alles, maar een vrijwilligster onderbrak onmiddellijk haar werk om uitleg te geven. Ze vertelde ook nog dat goudsbloemen in het Engels Marigold heten. Eveneens een verwijzing naar Maria. 

Ik heb een heleboel foto's gemaakt van al die planten, maar op een of andere manier waren die foto's allemaal te slecht om te vertonen. 

Nou ja, die planten kun je heus wel zoeken en vinden op het web. En anders kun je er hier nog wat over lezen, klik 

Wij liepen verder en nadat we heel veel Maria hadden gezien, vonden we het wel gepast om even iets te drinken bij Jozef:

En dat drankje had, na Maria en Jozef, heel toepasselijk ook nog wel een Duveltje kunnen zijn, maar we hielden het bij koffie. 

Een dappere Utrechtse

Tivoli/Vredenburg. 

Als ik dat hoor denk ik aan de concertzaal en de popconcerten die er worden en werden gegeven. Ik ben er vroeger wel eens geweest zelfs. 

Maar nooit dacht ik er aan eens te kijken wat die naam Vredenburg te betekenen heeft. 

Enfin,  de eerste keer (van de drie keer) dat ik weer eens in Utrecht was,  wel!  

Even gegoogeld en toen kwam ik uit bij Thea Beckman. 

Zij schreef 'De Val van Vredeborch'. 

Ik haalde het boek uit de bieb en ... worstelde me er door. 

(Raar hoor, er viel niets te worstelen aan de andere boeken die ik van haar las, maar dit... Het was wel een verhaal,  maar vooral heel veel feitjes en erg langdradig)

Maar ik begreep de boodschap en las een interessant verhaal over  Catharina of Trijn van Leemput. 

En daar wilde ik natuurlijk wat van zien. 

Trijn was een Utrechtse vrouw die met haar man Jan en haar gezin leefde in Utrecht tijdens de tachtigjarige oorlog. 

Kijk, daar is ze, Trijn. Dat wil zeggen: daar is haar geschilderde portret waarvan de maker onbekend is. 

In haar rechterhand draagt ze een houweel en links een baksteen. Op de achtergrond zie je kasteel Vredeborch (of Vredeburg). 

In die tijd was Vredeborch een kasteel, dat bezet werd door Spaanse troepen. 

Die troepen werden in 1577 verjaagd door Utrechters en de andere opstandelingen van die tijd. 

Toch voelden de Utrechters zich daarna nog steeds niet vrij. De dwangburcht zou weer tegen ze gebruikt kunnen worden. 

Daarom wilde Trijn dat het kasteel gesloopt zou worden. Maar het stadsbestuur wilde geen beslissing nemen hierover en dus nam Trijn, met andere vrouwen,  het recht in eigen hand en begon met de sloop. 

Ze wrikte de eerste steen los. 

Een dappere daad lijkt me. 

Het bleek een begin te zijn. Het kasteel werd vervolgens steen voor steen afgebroken. 

Pieter 'd Hont maakte dit beeld van Trijn. Een eerbetoon. Trijn staat op de Zandbrug. 

Weer is ze met dat houweel en die baksteen afgebeeld en aan haar voet nog eens het kasteel. 

Ze kijkt uit naar waar Vredeborch stond en het is vlakbij het huis waar ze woonde.

Of het echt zo gegaan is? Trijn heeft bestaan, zoveel is zeker. Maar of zij echt die eerste steen heeft losgewrikt?

De Gesloten Steen

 

In het boekje over Utrecht dat ik al een paar keer noemde, staan wat bekende Utrechtse dingen. Leuk getekend en er wordt iets bij verteld. 

Ik hou van dat soort boeken. 

Ik heb er eentje over Venetië, een over Parijs, een over Amsterdam  en uiteraard een over London. 

Soms is er iets getekend dat we,  met het boek in de hand, wel eens willen bekijken.

Dit is een voorbeeldje. Er wordt iets gezegd over 'de Gesloten Steen'.

Daar onderaan op de tekening zie je die steen. Op naar de Twijnstraat dus.

Een straat waar ik zeker al eerder was, maar die steen zag ik nooit. 

Enfin, ik heb de steen nog steeds niet goed kunnen zien. Niet in volle glorie. Er werd gewerkt daar!

Er hoort natuurlijk een verhaal bij. En dat verhaal luidt als volgt:

De duivel en zijn knecht gooiden met die superzware steen, van de ene naar de andere brug. Een zwerfkei, kan je nagaan...

Dat maakte natuurlijk heel veel lawaai. 

Buurtbewoners hebben, uiteraard nadat een priester de duivels had verjaagd , de steen toen maar aan de ketting gelegd en sindsdien heet het de Gesloten Steen. Het heette al zo in 1520. Toen was dat verhaal er al.

In het echt was het een zogenaamde schampsteen. 

Een steen, daar neergelegd,  om beschadiging van het hoekpand door wagenwielen te voorkomen. 

Maar dat is veel minder leuk natuurlijk. 

Het verklaart wel waarom we een eindje verderop in Utrecht, nóg zo'n gesloten steen ontdekten. Ook aan de ketting.

Nijntje in Utrecht

 

Je kunt Nijntje niet missen in Utrecht. Dat is uitgesloten hoor. 

Nijn is alom aanwezig. Kaarten, boeken, een museum zelfs. 

En als het Nijntje niet is, dan is het wel haar bedenker, kunstenaar Dick Bruna. 

In dat leuke boek dat ik heb over allerlei Utrechtse zaken worden Nijntje en Dick ook genoemd. 

In dat boek zag ik verder dat er zelfs een Nijntje-Pleintje is en op dat plein heeft Nijntje haar eigen standbeeld

Hoewel ik het erg leuk vind, was ik helemaal niet naar dat pleintje op zoek. Wel naar iets anders daar in de buurt. Daarover een andere keer.  Dit was bijvangst. 

Waar ik wél naar op zoek was, waren stoplichten met Nijntje. Stoplichten!!!

Die moesten zich bevinden in de Lange Viestraat. 

De straat vonden we heel gemakkelijk, maar het bleek een hele lange straat te zijn. Dus welke kant moesten we op voor die stoplichten? 

Er stonden een paar leuke vrouwen van Handhaving (de Nijntjeboekjes nauwelijks ontgroeid in mijn ogen), maar ze hadden geen idee. 

Dan maar een gokje, we gingen naar rechts. En het was een goede gok, want daar waren ze: 

Wat ontzettend leuk is dat. Het was best een druk kruispunt en ik heb er best lang gestaan. 

Intussen overpeinzend dat dit toch allemaal te danken is aan Dick Bruna (Utrecht, 1927-2017)

        

Het boek is trouwens getekend door Ellen de Bruijn en de teksten zijn van Brigitte Nieubuur

De derde maandag in augustus

 Op de derde maandag in augustus was het 'Hartjesdag' in de Jordaan💕

En daar ben ik achtergekomen door dit schilderij dat Piet van der Helm maakte in 1909. Het schilderij hangt in Singer, Laren.

Tja, ik weet niet of ik ooit in Amsterdam was op de derde maandag. Ik was er vaak op maandag,  vanwege de Noordermarkt, dus het had gekund, maar ik heb nooit iets van Hartjesdag gemerkt. 

En nu, een week geleden, zag ik dat het toch nog steeds wordt gevierd:

Hoe dan ook, Hartjesdag leek me gezellig! Het was de dag dat Amsterdammers zich konden uitleven: zingen en dansen en muziek maken op straat, verkleden, vuurwerk. 

En die drie ballonnen die je met enige moeite kunt zien op het schilderij, die zijn bijzonder, die waren een noviteit toen. (las ik op het bijschrift) 

Het feest stamt trouwens al uit de Middeleeuwen en dan uit Haarlem en omgeving. Eigenlijk was het hertjesdag. Gewone mensen mochten daar een keer per jaar op hertjes jagen in de bossen rond Haarlem. Wat geschoten was ging mee naar huis werd aan grote spitten gebraden en zo was er een feestmaal met veel bier en zang. 

H

Ook andere schilders hielden zich bezig met hartjesdag, met het feest. Zoals Breitner en hierboven J.C. Braakensiek, in 1926.

Voor mij is het een goede gelegenheid mijn hartjesverzameling te laten zien. 

en voor alle duidelijkheid: het zijn alleen foto's hoor. Ik verzamel geen echte hartjes. Klik

Pyke Koch Mural

 

We waren dit jaar al drie keer in Utrecht en alle keren bezochten we het Centraal Museum. 

Een keer voor een tentoonstelling. 

De andere keren gewoon omdat we nu eenmaal nog al museumerig zijn en een mens nooit uitgekeken raakt. 

In het museum hangt werk van Pyke Koch. 

Magisch Realisme. 

Pyke Koch is, vanwege zijn fascistische sympathieën,  niet onomstreden, maar zijn  werk wordt wel tentoongesteld.

Het plaatje hiernaast komt uit een leuk Utrecht boek (voor kinderen).

Het schilderij van het plaatje is in het echt in het museum te zien. Dat zelfportret met die zwarte band. 

Terwijl wij door Utrecht struinden, stuitten we onverwacht op een prachtige mural. We waren helemaal niet op zoek, maar liepen ergens een hoekje om en zagen dit. Gemaakt door De Strakke Hand.

De Strakke Hand is een collectief van kunstschilders uit heel Nederland. Hun missie is het maken van hoogkwalitatieve muurschilderingen in de openbare ruimte. Dit was hun eerste werk. 

Heel groot deze nural, ik denk wel acht meter hoog.

Het stelt H.M. de Geer voor en het is eigenlijk een replica van een werk van Pyke Koch. 

H.M. de Geer is de vrouw van Koch, Heddy. Hij schilderde haar in 1940. 

De Strakke Hand schilderde haar  in 2019 toen er een aan Koch gewijde tentoonstelling in het Centraal Museum was.

De ramen zijn later in de muur gezet en De Strakke Hand restaureerde er om heen.

Linking to Sami's Colourful World

Utrecht

In de afgelopen maanden zijn wij drie keer in Utrecht geweest. Steeds met wat tijd ertussen. 

Ik vind het echt een erg leuke en gezellige stad. Er is veel te zien en dus ook te láten zien en dat laatste zal ik doen. 

We voelden ons echt welkom in de stad. En ja waarom ook niet natuurlijk

We gingen met de trein en op dat plein bij het station, zou ik makkelijk een uur kunnen zitten om mensen te kijken. 

Ik vind het er daar prachtig en heel modern uitzien. En dat is wat ik juist erg kan waarderen in zo'n oude stad. Dat heb je in London ook. 

Ik had ook nog gelezen  dat zich daar de grootste fietsenstalling ter wereld bevindt... 

Die stalling werd geopend in 2019, dus het is misschien niet eens meer de grootste, dat zou heel goed kunnen. 

Maar groot is-ie zeker, met plek voor 12.500 fietsen. Het station is trouwens ook het grootste station van ons land. En het ziet er prachtig uit. 

Enfin, ik had een blik willen werpen op die fietsen, dus ik daalde af onder de grond. Maar dat was nogal stom, je ziet natuurlijk geen 12.500 fietsen in een keer.

En toen riep de stad. Alle keren gingen we dezelfde kant op. Utrecht in!

Street Art Frankey en Stadsherstel

In de bus, op weg naar Amsterdam voor Museum van Loon, bekeek ik mijn post. 

Nu is het zo dat ik iedere dag een mailtje krijg van de Stichting Stadsherstel, Amsterdam. Echt iedere dag.

Mijn eigen Amsterdammer en ik zijn vrienden van die stichting en dat levert soms hele leuke dingen op. 

Ze sturen zoveel info dat ik  het niet eens altijd helemaal lees. Maar zittend in de bus dus wel. 

Diezelfde middag bleek er een vrij toegankelijk orgelconcert te zijn in de Duif. Wekelijks is er daar een concert met muziek van Bach en meer. Het begon om 16.00 uur en zou een uurtje duren. Er kwam een tamelijk bekende organist, voor de kenners: zijn naam is Matteo Imbruno. 

Ik vond het mooi hoor en superleuk om mee te maken, maar ik was moe en viel heerlijk in slaap. 

Heeft niemand gemerkt... hoop ik. Kijk, daar zijn ze, de organist en zijn orgel. 

Het kwam bovendien heel goed uit, want ik had nog een reden om naar De Duif te willen. En dat is dat Street Art Frankey er een kunstwerk had gemaakt. Die man maakt er al jaren elke week een, en daarvan wil ik er zo veel mogelijk zien. 

We waren in de ochtend al op zoek geweest naar deze: 

Dat is Flip Fluitketel of wel André van Duin. Hij zit daar pal tegenover Carré. Het kunstwerk is even weg geweest, door een stompzinnige oudejaarsgrap, maar is gewoon weer terug. 

Wat Frankey doet is gebruikmaken van dingen die er al zijn en die zet hij dan in een andere context. Het is bijna altijd erg grappig. En heel goed bedacht. 

Zo zijn er in de gevel van De Duif glazen bouwstenen gebruikt. En Frankey plaatst er dan een glazenwasser voor, met gespreide benen. 

Stadsherstel wijst ons er dan weer op dat Frankey hier zichzelf heeft afgebeeld. (in een pose als die van Jean-Claude van Damme, zijn jeugdheld). 

En dat was nog helemaal niet alles. Want een klein stukje verderop zit het winkeltje van Stadsherstel. En ook daar heeft Frankey iets gemaakt. 

Kijk, zo'n lantaarn zit daar al aan de gevels. Ook nog interessant trouwens want die lantaarn is gemaakt volgens een ontwerp van Jan van der Heiden. De schilder waar ik laatst nog een kunstwerk van heb laten zien en die ook uitvinder was van de brandspuit. Bovenop de lantaarn zit een soort schoorsteentje. Bedoeld om de rook af te voeren. In de 17e eeuw werden de lantaarns nog echt gestookt. Dat schoorsteentje heet een snuiver. 

Frankey ziet daar dan het rokje van een balletdanseres in en maakt daar prachtig gebruik van. En dan zie je dit:

Stadsherstel zegt: Met haar armen maakt zij een buiging als eerbetoon aan de schoonheid die Stadsherstel aan de stad brengt. 

Nou en zo is het maar net. 

Oud, maar toch hedendaags

 

Mijn man had bedacht dat we naar Amsterdam zouden gaan en wel naar Museum van Loon, aan de Keizersgracht.

Het museum is gevestigd in een prachtig oud huis, gebouwd in 1672. Voor Ferdinand Bol. 

Leden van de familie van Loon, hebben er eeuwenlang gewoond. En nu is het al weer heel lang een museum.

De familie was een regentenfamilie. Willem van Loon was een van de oprichters van de VOC en later was de familie o.a.  betrokken bij de WIC, bij de slavenhandel en bij plantages in Suriname.

Tja, we zitten vol met dat soort verhalen en geschiedenissen. Het museum verstopt dat niet. Integendeel, ze maken duidelijk door verschillende tentoonstellingen hoe het geweest is en dat de familie daar een rol in speelde. 

Ik ben er al verschillende keren geweest. Ik hou nou eenmaal van zulke oude huizen en dit is een prachtig voorbeeld. 

Geschiedenis poets je niet weg en in mijn ogen hoeft dat ook niet, als het maar duidelijk is. 

Er is echt veel te zien. Hierboven zie je trouwens het huis vanuit de grote tuin aan de achterkant. 

Alles heel mooi onderhouden en ontzettend goed verzorgd. Ons verleden...

Enfin, ik was er dus al vaker en dit is wat ik verwachtte. Veel portretten zoals dit. Veel meubilair, veel spullen. 

En nu bleek er in het museum,  op die oude muren,  werk te hangen van een Amerikaanse kunstenaar, genaamd Kehinde Wiley. Een tentoonstelling genaamd: Flourish. 

Ik wist er niets van en was ontzettend verrast. 

Of in zo'n andere fraaie kamer:

Nog eentje: 

Het Museum van Loon zal nog heel lang open zijn. Flourish is nog te zien tot 31 augustus. 

Voor een frisse Frits

 

Toen we laatst voor het eerst in jaren weer eens in Frankrijk waren en ik niet de hele tijd wijn wilde drinken, bestelde ik op een terras dit drankje. 

Er was zomaar ineens een luikje open gesprongen in mijn hoofd en daarachter zaten  herinneringen aan vakanties in Frankrijk en dan vooral aan die hele lange zomervakantie toen ik mijn akte had gehaald en met een baan in het vooruitzicht daar was. Op Ile de Ré in de zon... 

Enfin daar dronk ik het voor het eerst. Diabolo Menthe heet het. 

Wow, in mijn lievelingskleur nog wel. Verkoelend, fris.

Veel stelt het niet voor, het is gewoon water met mentholsiroop. En ijsblokjes. 

Mijn man proefde en vond het ook heerlijk. 

Vorige week was hij jarig en kreeg hij van onze vrienden (met wie we in Lyon waren) een pakket. 

Daarin alles, echt alles,  om een Diabolo Menthe te kunnen maken. Met een prachtige kaart erbij. 

Zo lief, zo leuk en zo attent

De Zwarte Bruid

In november 2024, vertelde ik hier dat ik nog nooit naar een boekpresentatie was geweest en dat ik er die maand ineens twee had. 

Over de eerste heb ik verteld en van de tweede zei ik dat ik er nog op terug zou komen. Ik had het boek dat gepresenteerd werd toen nog niet gelezen. 

Ik begon er wel meteen aan en las het achtermekaar uit. Daarna kwam het er op een of andere manier niet van om er wat over te vertellen, maar... beter laat dan nooit.

Hier zie je het boek dat toen werd gepresenteerd en dit is wat de schrijfster,  Christa van Hees,  schreef in het exemplaar dat alle aanwezigen toen kregen:

De reden dat ik daar was, Christa is voorzitter van Comité 40-45 en ik doe daar een klein beetje aan mee door af en toe een gastles te geven over WOII in Hoorn. 

Dat doet Christa zelf ook.  Ik kende haar  trouwens al wat langer, want zij werkte in het Westfries Museum. 

Wat ik heel erg leuk vond is dat alle eindexamenleerlingen van het Voortgezet Onderwijs in onze stad, vertegenwoordigd bij de presentatie door één leerling van iedere school, het boek kregen. Ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid. 

Mooi vond ik dat. Christa had een leerling mee laten lezen toen het boek nog in de maak was en dat meisje las een paar stukjes voor. 

Dit zal wel de laatste keer zijn dat ik bij zo'n presentatie ben geweest. Want meer schrijvers ken ik niet. Maar dat is niet interessant. Het boek wél!!!

Het (waargebeurde) verhaal:

Elsje Beek uit Den Helder en Leo Trap uit Hoorn ontmoeten elkaar op een dansavond. Ze worden verliefd, daarna verloven ze zich en besluiten ze te trouwen. Elsje is Joods en Leo is helemaal niks. Elsje is net haar eigen naaiatelier begonnen en Leo is technicus bij de PTT in Hoorn. Twee maanden nadat de oorlog is begonnen, trouwen ze. Elsje trouwt in het zwart, eigenlijk de jurk die ze maakte om er ondertrouw in te doen. Later zou ze dan een grootse bruiloft in het wit te kunnen vieren. Helaas is de tijd erhelemaal niet naar. Het wordt een sobere ceremonie, met dus een zwarte bruid. 

In 1942 voelen ze meer en meer dat Leo door het huwelijk groot gevaar loopt. Leo wordt door zijn huwelijk beschouwd als Joods. De volgende stap is dat ze scheiden en dat Elsje onderduikt. En wel in hun eigen huis. Drie jaar lang zit ze daar. Drie jaar!! Terwijl Leo via de PTT tot zijn nek in het verzet zit bij de geheime telefooncentrale Post Poddie. 

Het boek gaat dus ook over de gebeurtenissen in Hoorn, over het lot van Elsjes familie, het verzet, het verlies, de gevaren, de risico's... 

Elsje en Leo overleven en in mei 1945 trouwen ze opnieuw. 

Leo's verzetsvrienden en de Binnenlandse Strijdkrachten organiseren deze bruiloft en heel Hoorn loopt er voor uit. 

Deze keer trouwt Elsje wél in het wit. Mét een sluier. 

Ik vind het verhaal fascinerend. Het is o.a. gebaseerd op dagboekaantekeningen van Elsje, maar het ís een roman. 

Christa van Hees heeft veel en zeer diepgaand onderzoek verricht, ik ben er van overtuigd dat alle feitelijke gebeurtenissen kloppen. 

Prachtig boek, aanrader!