Relax

 

Op Station Sloterdijk, moest ik overstappen en ik liep een klein beetje te stressen want ik had maar drie minuten voor die overstap en mijn trein had onderweg stil gestaan en kwam later aan. Rennen dus! 

Toen ik op het juiste perron stond, was de trein die ik moest hebben er nog niet eens. 

Dus ik haalde diep adem en deed wat er staat. RELAX. 

Het was een goed advies en ik ga me er vandaag ook aan houden. Denk ik. 

Linking to Sami's Colourful World 

Selfie

 

In het Parool stond een interview met Frank Carmiggelt (82), de zoon van Simon Carmiggelt. Er is een nieuw boek verschenen, vandaar.  Ook Sylvia Witteman besteedde aandacht aan Carmiggelt. 

Dat is allemaal logisch. 

Dezelfde dag, maakte ik een lange wandeling. Ik was al moe toen ik er aan begon en dus was ik blij met het boekenkastje waar ik onderweg langs liep. Even een korte pauze om bij te komen. 

Allemaal niks, behalve dit boek, dat ik dus mee nam. Echt dezelfde dag hè. 

Het boek is uit 1989 en bevat verhaaltjes waarin Carmiggelt zelf min of meer centraal staat. Ik ben nog niet begonnen, maar ik ga het zeker lezen. Ben wel benieuwd. Houdt Carmiggelt stand na zoveel jaar? 

Maar het gaat me nu even om de tekening op het omslag. Dat is toch gewoon Carmiggelt, zoals mijn generatie zich hem herinnert. Die kop, dat beetje spottende, dat scheve, dat... 

Echt steengoed. 

Ik ging meteen kijken wie deze razendknappe tekening heeft gemaakt. Verrassing, het was Carmiggelt zelf. Dat kon hij dus ook. 

En de tekening, die mag in mijn Pinterestverzameling zelfportretten. Het zijn allemaal portretten die ik zag in verschillende musea. De verzameling staat hier: klik 

De redding

Van Judith Koelemeijer las ik eerder 'Het zwijgen van Maria Zachea'. Met plezier.  

Dít boek, De Redding,  is het moetje voor de volgende bijeenkomst van onze leesclub. Een van de leden was zo lief om het bij mij thuis te brengen. Ik las het meteen. Een klein boekje, 121 bladzijden. 

Leah, een 70-jarige vrouw is op weg naar een lezing en parkeert haar auto,  ondanks de winterse gladheid,  aan de rand van de Leidsevaart. De auto glijdt het water in en zo gaat Leah de verdrinkingsdood tegemoet. Ze kan niet zwemmen. 

Leah probeert van alles, maar het baat niet. Als ze naar buiten kijkt en naar boven,  ziet ze dat de kade vol staat met toeschouwers, maar niemand doet iets. 

En dan,  als Leahs tijd bijna op is, is daar ineens Mirjam, een jonge studente. 

Zij was op weg naar dezelfde lezing, zag het gebeuren vanaf de overkant van de Leidsevaart, bereikt een brug en rent er over en er op af. Mensen staan te filmen, kijken, lopen weg en doen niks. 

Mirjam wel, zij gaat te water.

Mirjam redt Leah, net op het nippertje. 

Als alles weer een beetje normaal is, ontmoeten de twee vrouwen elkaar. In hun omgeving heerst opluchting, maar de beide vrouwen worstelen nog lang met de gebeurtenis. Leah bijvoorbeeld voelt zich geen slachtoffer maar dader. Mirjam kan niet begrijpen waarom geen mens reageerde toen er hulp nodig was. 

De 'tewaterlating' zo noemen de vrouwen het, is echt gebeurd. De redding ook. 

Een aantal jaren later sprak  Koelemeijer uitgebreid met de vrouwen. En weer heel wat jaren later, vijftien jaar later,  opnieuw voor dit boek. We leren de twee vrouwen Leah en Mirjam goed kennen. 

'Lot, toeval, kwetsbaarheid en de vraag wat zou jij doen voor een mens in nood?' Zo staat het op de achterkant en dat is wel ongeveer samengevat wat ik er bij dacht.

Een interessant, boeiend en goed geschreven verhaal

Ps: Ik had een tante die,  als er ergens aan een kade geparkeerd moest worden,  al vóór het  inparkeren uitstapte. Tot woede van mijn oom en tot plezier  van mij. Ik denk nu dat ik voortaan ook eerder uitstap als er ergens aan een gracht geparkeerd gaat worden!

 

Wat lief!

 Mijn oude maatje van school, Marieke, degene die mij heel veel leerde, op het gebied van speciaal onderwijs, en op wie ik zeer gesteld ben, doet aan diamond painting. 

In haar huis is veel te zien van wat ze met die piepkleine kraaltjes en die techniek gemaakt heeft. 

Ze heeft mij al vaak verrast met een fraaie diamond gepainte kaart. 

 

Maar nu verraste ze mij nog meer. Ze bracht namelijk twee mappen voor me mee. 

Multomappen, met daarin een variëteit aan diamond painting werkjes. Allemaal even netjes en mooi gemaakt. Met op de achterkant een tekst in duidelijke letters over het werkje. 

Marieke weet dat ik een schoonzus heb die in een verzorgingshuis woont. Zij, mijn schoonzus is dement. 

Ze woont helaas niet in de buurt en we bezoeken haar ongeveer iedere twee weken. Dat zijn vermoeiende dagen.  Ik vind het soms lastig, we hebben niet altijd wat te zeggen. Maar ze licht op als ze ons ziet en dat is wel fijn. 

Marieke wist dat dus en die mappen... nou ze dacht dat is misschien iets voor de mensen in dat huis. Mijn schoonzus heeft een fijne kamer, maar er is ook een huiskamer waar gegeten wordt en koffie of thee gedronken. Daar zitten dan meestal twee vrouwen en twee of drie mannen. Je zou het met een beetje goede wil gezellig kunnen noemen. Soms zitten we daar gewoon een beetje te zingen met die groep. 

Ik vroeg aan de leiding of ze het een goed idee (Mariekes idee) zouden vinden om die mappen eens neer te leggen en te kijken wat er gebeurde. 

Of het misschien een aanleiding tot een praatje zou kunnen zijn. Ze keken en het leek ze meteen een prima idee. (Ze waren trouwens ook vol lof over de werkjes). 

Enfin, ik legde de mappen neer en liet er iets uit zien aan een van de vrouwen. Die bekeek het aandachtig, meldde dat ze van mooie dingen hield en keek verder. 

Een van de andere vrouwen keek in de andere map en zij herkende van alles. 'Die huizen, dat is in Amsterdam en dat zijn zonnebloemen'. 

Het was heel mooi om te zien hoe ze keken. Mijn schoonzus had zich terugetrokken op haar kamer en ik weet nog niet hoe zij er op reageerde. Dat zal de volgende keer wel blijken. 

Voor nu was het dus al een succes. En hoe lief is het dat iemand zoiets bedenkt!!!!

Bloggersbijeenkomst

 

Kijk, dit zie je als je in Bar Beton zittend, uit het raam kijkt. Een restaurant/vergaderplek op de eerste verdieping van station Den Haag Centraal en pal tegenover de plek waar de treinen aankomen. Els had daar een plaats gereserveerd voor zeven bloggers. Bloggers die we onze blogvriendinnen noemen. Kijk dit zijn ze allemaal. 

Er horen ook nog twee mannelijke bloggers bij deze club, maar die waren verhinderd. 

Op twee na kennen we elkaar al jaren, via de blogs natuurlijk, maar ook in het echt door vorige bijeenkomsten. Het voelt altijd heel erg vertrouwd. Deze bijeenkomst is er een waar ik me van tevoren echt op verheug! (Blog)vriendinnen!

Toen ik uit de trein stapte en door het poortje was, zag ik Els al staan. Vervolgens stonden we sámen te kijken en te wachten.

En dat wachten was deze keer op Mieke en Judy. Zij zouden dit jaar voor het eerst aanwezig zijn. 

Mieke voelt voor mij alsof ik haar al heel mijn bloggersleven ken. Maar in het echt zag ik haar nog nooit. Toen ze aankwam herkende ik haar wel onmiddellijk. 

Toen stonden we dus met z'n drieën te wachten. Spannend, omdat we Judy niet kenden. Zij zet eigenlijk geen foto's van zichzelf op haar blog. Dus vroegen we aan verschillende voorbijgangsters of ze Judy waren. Maar ze was het telkens niet. 

Enfin, op een gegeven moment keek ik naar boven en achterom en zag voor het raam de ruggen van Emie en Marthy. Toen zijn we naar boven gegaan en bleek Jeanne er ook al te zijn. 

En daar kwam Judy ook aan. Onze eerste kennismaking met haar. 

Vervolgens koffie en ieder bleek een cadeautje gemaakt te hebben voor alle anderen. Zo ontzettend leuk en zo creatief. Een prachtige zelf geschilderde boekenlegger, een mooi gemaakt doosje (met paaseitjes er in), nog meer paaseitjes bevestigd aan drie prachtige foto's. Een zakje Oost-Indische kers, een zakje boterkoek en een mooi genaaid zakje met daarin een hoesje met papieren zakdoekjes. 

Wie ons volgt kan nu denk ik bedenken wie wat had gemaakt en meegenomen. Mijn cadeautje was trouwens een Hoornse Broeder. 

(Kennelijk moet ik meer dan ik dacht wennen aan mijn nieuwe telefoon, want dit was helaas nog mijn beste foto van al die cadeautjes. Geloof dus maar gewoon dat het erg leuk was allemaal). 

Koffie en praten, nog meer koffie en praten. Een lunch en praten. En dat was zoals altijd super! 

De hele dag was fijn, dankjulliewel blogvriendinnen en  hopelijk tot een volgende keer!

En Fanfare

 

Ik ga graag naar de film en ik hou van verschillende genres. 

Het hoeft niet altijd bloedserieus te zijn en ernstig en ook niet altijd leve de lol. 

Ik hou juist erg van afwisseling tussen de verschillende genres. Eigenlijk net als in boeken. 

Zo zag ik laatst de nieuwste Bridget Jones film. In de gewone bioscoop, Vue,  met een beker popcorn op schoot. Oh nee, niet op schoot, in de daartoe bestemde houder aan de stoel. 

En ik had een leuke avond. Bridget Jones, prima gespeeld als altijd door Rene Zellweger trouwens. Een vrolijke film

Ik zag ook de serieuze en ernstige film: I'm still here. In onze Cinema, zonder pauze en zonder wat dan ook. Ook een prachtige avond want een prachtige film. 

En nu zag ik in de Cinema weer een geweldige film. Een soort tragie-komedie en precies wat dat woord zegt: een film met een lach en een traan. In mijn geval overigens met een heleboel tranen. 

Zo'n film die een beetje een zure recensie krijgt in de Volkskrant en waarvan ik dan denk,  na de trailer gezien te hebben, dat ik hem toch wil zien.  Kan mij de Volkskrant schelen.

Het verhaal: 

Omdat een man  ziek is moet hij op zoek naar iemand die beenmerg wil afstaan. Zijn zus komt niet in aanmerking, want zij blijkt bij onderzoek zijn zus niet te zijn. Dan komt hij er achter dat er een broer is. Dat hij een broer heeft.  Een onbekende broer,  opgevoed in een andere familie en dat wisten ze niet van elkaar 

De zieke broer is dirigent van een orkest en wereldberoemd. De andere broer is kok in een fabriekskantine en speelt trombone in de fanfare. 

Meer zeg ik er niet van. Maar je kunt zo wel begrijpen dat het om nature vs nurture gaat, om klassenverschil, opleidingsverschil,  om pech en geluk en om liefde. 

Ook deze film raad ik aan. Ik vond de twee broers allebei heel erg goed spelen en ik werd een heel klein beetje verliefd op de tweede broer, de trombonist. 

Voeg daarbij mooie muziek, tja dan heb je een mooie voorstelling. 

Op weg naar huis kwam ik een collega tegen. Hij en zijn vrouw houden ook van film, dat weet ik. Dus ik begon een enthousiast verhaal en kreeg van allebei bijval. Zij hadden er ook heel erg van genoten. Dus mensen, laat je niet tegenhouden door slechte kritieken. In dit geval niet en misschien wel nooit. Hoewel, dat weet ik ook eigenlijk niet. Nou ja...

Een zwaan met een druppel

 Een nieuwe telefoon, hoera... Deze loopt niet meer leeg na een halve dag. Hij maakt prima foto's, haarscherp. Kijk maar eens:

Zie je die druppel aan de snavel van de zwaan? Dat presteerde mijn oude telefoon echt niet hoor. Dus dat is wel heel fijn. De trucs moet ik nog leren, maar dat komt nog wel.

Minder leuk is dat er nog al wat veranderd is. Er is van alles weg, andere regels, voortdurend gedoe met wachtwoorden enz. enz. . Ik snap een heleboel niet. 

Maar toch ben ik blij. Vanwege die zwaan met die druppel. 

Ook, maar dat heeft niks met de telefoon te maken, omdat ik gisteren weer eens wandelde over het Klompenmaeckerspad en er tóch een groot tulpenveld (in oprichting) bleek te zijn. Ik had het helemaal gemist en zo'n veld,  is nou juist iets waar ik me heel erg op kan verheugen. Nog even geduld!

En nou ik het toch over tulpen heb: 

Monday Mural

 

Zo, dat was een lange pauze. Maar vanaf vandaag weer een mooie, interessante, rare, lelijke, grappige, kleurrijke mural op maandag.  Tenslotte:  Art is Life. 

Deze murals zag ik in London en dat is echt al jaren geleden. Maar soms komt er iets tevoorschijn bij een opruiming. Nu ook. De kunstenares Alessandra Tortone is nog steeds actief. 

Rumi, de man van de uitspraak,  is niet meer actief. 

Hij was een Perzische dichter uit de 12e eeuw. Maar zijn werk is gebleven, wordt nog steeds gedrukt, uitgegeven en gelezen. 

Linking to Sami's Colourful World

Neo's van Esther

 Bloglezer Esther mailde:

• Meneer van Essen draait hout. 
• Hans Avontuur doet verslag van zijn reis verhalen. Maar of het zijn echte achternaam is? Ik vermoed eigenlijk van niet. Ik kon het niet vinden. 
• Meneer Visser was een visser aan boord van een gezonken Urker kotter. 
• Scotty Priest is dominee in een kerk (in Amerika). 
• Familie Kamping runt een camping. 
• Heleen Snijders is chirurg. 
• Rouwonderneming ‘Treur’. Ik heb het opgezocht en het is echt de achternaam van de eigenaar. 
• En in dezelfde week als de rouwonderneming zag ik (los van elkaar): crematie onderneming ‘van Vuure’.  Ook deze heb ik opgezocht en het is de achternaam van de oprichter. 

Esther is degene die ook al altijd heel veel gezichtjes ziet en instuurt. 

Die vrouw heeft een grandioos observatievermogen. Echt geweldig! 

En nu dus 'zomaar' acht mooie neo'tjes. Acht!

Dankjewel, Esther. 

Insturen mag altijd trouwens hè. Gezichtjes én Neo's . bettievdgriend@hotmail.com

Een oude almanak

 

Toen ik iets op moest zoeken, in de trouwbijbel van mijn overgrootouders, stuitte ik op dit kleine boekje. Veilig opgeborgen bij spullen die niet weg mogen.

Het is een almanak. De titel is: Almanak voor het schoone en goede voor het jaar 1844. 

Nou,  schoon is zoals je ziet niet het juiste woord voor dit kleine boekje! Dat kan ook bijna niet na honderdtachtig jaar. 

Maar wel goud op snee hoor, dat dan weer wel. 

Het begint met een overzicht van de bijzondere dagen die het (schrikkel)jaar 1844 kent. 

En dan verschijnt er een inhoudsopgave: stukjes in proza en dichtstukjes. 

En die stukjes worden verlucht met kleine kunstwerkjes. Allemaal voorzien van een vloeipapiertje tegen beschadigingen. 

De stukjes zijn fantastisch om te lezen. Maar niet allemaal achter elkaar,  want de taal is natuurlijk veranderd en best moeilijk voor iemand van nu. 

Het verhaal van den operazanger, waar bovenstaande tekening bij hoort,  eindigt als volgt: 

'En hebt gij mij nog even lief nu ik niet de zuster van een hertog ben' vroeg Beatrice aan Tomasio die haar met verrukking in de oogen zag. 

'Hebt gij den Opera-zanger niet het eerst bemind?' antwoordde hij zacht, haar de blanke hand kussende die nu zeker de zijne was. 

Wat een romantiek hè. Ik wist dat ik het boekje had hoor, maar had het in jaren niet gezien. Zo leuk. 

Nog een plaatje laat ik zien. Achttienvierenveertig,  m mensen, 1844. 

Dagje

 Wat was het een heerlijke dag gisteren. Zo'n zachte dag, met een blauwe lucht en knoppen, overal knoppen! 

Hier zie je het Admiraliteitspoortje in Hoorn en ik was daar gisteren omdat Tineke Dieks er was. 

Zij is een knipkunstenaar en via haar rondzendbrief en mijn blog zijn zij en ik met elkaar in contact gekomen. 

Nu wil het geval dat er in ons Westfries Museum nog één keer voor de sluiting een fraaie tentoonstelling is. 

Met werk van drie verschillende kunstenaars en toch heel goed passend bij elkaar. 

Een van die drie is Asya Kosina en zij maakt prachtige kunstwerken van papier. 

Tineke wilde die natuurlijk wel zien en ik vond het leuk om haar te ontmoeten en met haar mee te gaan naar de tentoonstelling. 

Tineke kwam met de trein, ik haalde haar af op het station en samen liepen we naar het museum. 

Ha, we hadden dus allebei een date met een onbekende en hadden nog net geen roos tussen onze tanden of een krant in onze linkerhand. We (her)kenden elkaar toch wel. 

Onderweg dronken we eerst ter kennismaking iets in de bieb en daar,  pal om de hoek,  daar is het poortje dat je hier boven ziet. 

Tineke heeft nog een andere hobby en dat is geo caching. Ze zoekt o.a. lab caches. Zij krijgt een trilling op haar telefoon als ze in de buurt van zo'n plek is. Dan zoekt ze de vraag op en kijkt of ze die kan beantwoorden. 

Terug naar Asya Kosina. Dit werk,  gemaakt in 2023, heet Religion of Death. 

Het werk van deze Oekraïnse kunstenares is gemaakt na de Russische inval in haar land. Haar werk is veranderd,  zegt Kosina. Wilde ze aanvankelijk vooral vreugde en schoonheid laten zien, in haar recentste werk zie je een diepere laag: ze deelt haar reflecties op de verschrikkelijke oorlog in haar land.

Ook het werk van couturier Sepehr Maghsoudi bekeken we. Zijn mode, zijn statement en deze spiegelruimte 

We lunchten in de zonnige museumtuin en daar werd ik verrast met een ontzettend leuk cadeautje. 

En omdat ik nou eenmaal Roodkapjekáárten verzamel, maakte Tineke ook nog een kaart voor me met een foto van het knipsel.  Roodkapje (337)

Wat bijzonder toch, om zo te kunnen knippen. Ik maakte vroeger wel eens zo'n kleedje, je weet wel een vouwblaadje een paar keer dubbel, knippen op de vouw en hopen dat het goed zou uitpakken. Maar dit is geheel andere koek! 

Toen Tineke alles had gezien, ook het filmpje en het werk van de derde kunstenaar,  Rien Bekkers, liepen we op het gemakje naar  Huis Bonck. 

Tineke wilde daar liever een rondleiding van mij dan een audiotour en die kreeg ze dus. 

Er was nog een Bonckkoekje en er werden ook net verse  gebakken, zodat het heerlijk rook en prima smaakte bij een kopje thee uit een 17e eeuws kopje. 

Al met al was het een fijne dag. We hadden een gezellige ontmoeting en ik vond het leuk om een beetje te gidsen. 

Ik had helaas om vier uur een andere afspraak zodat Tineke alleen verder ging met haar zoektocht en ik hoor vast nog wel hoe dat is afgelopen. 

Ik weet dat er verschillende bloggers zijn die de interessante brief van Tineke ontvangen. Mocht jij dat nou ook willen, kun je haar mailen en je opgeven. Dan op Tinekes verzoek graag even in je mail vermelden dat je dat doet omdat je er hier over hebt gelezen. tinekedieks@xs4all.nl

I'm still here

 

En weer zag ik een heel goede, indrukwekkende film: I'm still here. 

Ik had er niet veel over gelezen, maar mijn vriendin M. wilde er graag naar toe en zo op een dinsdagmiddag, vond ik dat een uitstekend idee. 

De film speelt begin jaren zeventig toen er in Brazilië een militaire dictatuur was met alle verschrikkingen van dien. 

De film is gebaseerd op ware gebeurtenissen. 

Het verhaal: De familie Paiva, een moderne familie, vader, moeder en vijf kinderen, een progressieve familie ook,  leeft een mooi leven in een fraai huis aan het strand in Rio de Janeiro. 

Maar je ziet Eunice Paiva onrustig worden als ze heerlijk aan het zwemmen is en er een militaire helikopter over komt. Er zijn telefoontjes die Eunices echtgenoot Rubens niet in het openbaar beantwoordt. De sfeer wordt langzamerhand anders. 

En dan ineens wordt Rubens Paiva, een voormalig parlementslid opgepakt. Hij verdwijnt en helaas blijkt dat voorgoed te zijn. 

Ook Eunice wordt opgepakt met een dochter. Zij wordt onder druk gezet om haar familie en vrienden te verraden. Afschuwelijk om te zien hoe dat gaat. 

Maar ze wordt na twaalf dagen vrijgelaten. 

Daarna gaat ze haar uiterste best doen om voor haar gezin te zorgen en dat is al moeilijk genoeg. Ze gaat bovendien op haar achtenveertigste studeren, wordt advocaat en zet zich vervolgens jarenlang in om te strijden tegen het corrupte regime. 

De film won een Oscar voor beste internationale film. Hoofdrolspeelster Fernanda Torres speelde een prachtige rol en kreeg daarvoor een Golden Globe. 

Moet ik nog zeggen dat ik het een aanrader vind? Nee toch?

Anselm Kiefer in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Dat ene prachtige werk, Sag mir wo die Blumen sind, dat werk  heb ik al laten zien, maar er was echt nog veel meer. Zoveel dat ik misschien nog wel een keer ga. En nu laat ik gewoon nog een paar opvallende kunstwerken zien.

Kiefer werd geboren in 1945 en dit werk maakte hij in 1981. Het heet Binnenruimte.

Het laat de Rijkskanselarij in Berlijn zien, in 1938 gebouwd in opdracht van Hitler. Kiefer moest het doen met foto's want de kanselarij werd in zijn geboortejaar verwoest. Wat ontzettend knap om zo die meer dan nare sfeer van verlatenheid en verval neer te kunnen zetten. 

De tweede wereldoorlog speelt (net als de landschappen) heel vaak een rol in Kiefers werk:

Dit is 'Reis naar het einde van de nacht', uit 1990. 

Die titel verwijst naar een boek van die naam van de Franse schrijver Celine. 

Dat doet-ie vaker, Kiefer, titels van boeken of gedichten gebruiken in zijn werk. Ik vind het jammer dat ik zo'n boek, dit boek bijvoorbeeld,  dan alleen van naam ken. Maar ja, vooral met boeken is er geen beginnen aan het lezen van alles wat je hoort of ziet. 

Het beeld is gemaakt van lood en lijkt op een model voor een B-1 bommenwerper. Op de vleugels zitten hele grote boeken, geschiedenisboeken en ook de vleugels zijn daarmee volgepropt, verstopt. 

En in de cockpit zit een opgezette slang verwerkt. 

Ook weer iets waarvan ik niet zelf had kunnen bedenken waarom, wat die slang daar doet. 

Daarom zijn de bordjes die ik soms wel eens belachelijk maak, toch wel van belang. 

Zo las ik dat die slang hoop symboliseert. Een slang kan vervellen en dat  staat voor wedergeboorte. 

Dit is een geheel nieuwe installatie genaamd Steigen, steigend, sinke nieder. Het stuk is gemaakt van foto's en lood en dat verwijst naar het zware gewicht van de menselijke geschiedenis. 

Ik heb veel foto's gemaakt, maar ik vind het genoeg voor nu. Ik denk dat ik nog een keer ga kijken, als ik toch in Amsterdam ben. Kiefer zie je nu eenmaal niet iedere dag. 

Makkelijk praten,  want ik heb én een museumkaart én een Vriendenloterijkaart en dan is het gratis. 

Met alleen de Museumkaart moet je nog wel tien euro betalen. 

Dat werk dat ik al eerder toonde kun je wél zien met alleen de MJK. Daarna moet je door een deur voor het vervolg en daar word je gecontroleerd. 

Dat lieve meisje op de foto hield me aan en wilde mijn polsbandje zien. 

'Ha' zei ik, 'je hebt me betrapt'. 

Ze kreeg er een kleur van. 

Kiefer in het van Gogh

Terug naar Anselm Kiefer. Hij heeft een dubbeltentoonstelling in het van Gogh en het Stedelijk en daar heb ik nog maar een werk van laten zien, uit het Stedelijk. Maar ook in het van Gogh vond ik veel werk prachtig. 

Dit was het eerste doek dat ik zag:

Ik vond het meteen erg mooi. Het is heel groot en het heet Bospad,  of auf Deutsch,  Der Waldsteig, 2023 . Kiefer groeide op in de buurt van het Zwarte Woud, in Zuidwest Duitsland. Dichte, ondoordringbare bossen en desolate akkers keren vaak terug in zijn werk. 

Zo'n werk als dit is echt monumentaal. Om het hele werk te overzien moet je wat afstand nemen. Je kunt er ook met je neus bovenop staan en dan zie je wat Kiefer allemaal gebruikt aan materiaal. 

Zoals je ziet: het was erg druk. Ik hoorde dat dit veel mensen tegen houdt om te gaan kijken. Maar dat zou jammer zijn. De werken zijn heel groot en je kunt het toch heel goed zien, juist daardoor. Ik ben zelf weggelopen uit de Vermeer-tentoonstelling. Dat vond ik echt niet te doen. Maar dit: prima hoor.

In het van Gogh werd er natuurlijk vaak een link gemaakt met van Gogh en zoals veel grote kunstenaars (Matthew Wong) heeft Kiefer goed gekeken en zelfs een reis gemaakt in de voetsporen van van Gogh. 

Dit werk heet (ook) Sterrennacht (2019) en de link met van Gogh is hier niet alleen door de titel duidelijk. 

Ook met deze zonnebloem is de link met van Gogh er. 

Ik vond de tekst die erbij stond wel verhelderend. ' Als zonnebloemen openbloeien zijn ze geel en fantastisch: dat is juist het punt waarop ze verwelken. Dus zonnebloemen zijn symbool voor ons menselijke bestaan', zegt Kiefer. 

De liggende man ernaast is de kunstenaar zelf in een yogahouding, 'waarin je je als dood waant en je ziel een wordt met de natuur'. 

Kijk dat had ik natuurlijk nooit bedacht, maar ik snap het geloof ik wel.

Een andere keer zal ik nog wat laten zien van de rest van de tentoonstelling in het Stedelijk