maandag 4 januari 2016

Een ooievaar voor een Hageneesje. Of voor een Hagenaar?

Ik ben een Hoornaar. Ik woon al ruim vijfendertig jaar in Hoorn, maar ik ben er niet geboren. Was ik er wel geboren, dan was ik een Horinees. Onze kinderen zijn in Hoorn geboren en dus zijn het Horinezen.
Zo is mij dat altijd verteld.

Maar nu is onze lieve, spiksplinternieuwe,  kleinzoon Odin in Den Haag geboren.
Maakt dat hem dan een Hagenaar of een Hagenees?
Zoiets wil ik dan weten.
Naar analogie van het bovenstaande zou je dus nu denken dat Odin een Hageneesje is. Maar, dat schijnt in Den Haag toch weer anders te liggen. Of beter gezegd: het zou ook anders kunnen zijn.

Dit las ik er namelijk over:

In Den Haag heersen verschillende ideeƫn over wat nou een Hagenees en wat nou een Hagenaar is. Een van de verhalen is dat mensen geboren in Den Haag, Hagenezen zijn en dat mensen die naar Den Haag zijn toegekomen Hagenaars zijn.
Maar er is ook het verhaal van het oude dorp Den Haag, lang voordat het ‘de stad’ Den Haag werd. Dit verhaal beschrijft een zichtbare grondgrens waarachter de huizen van de stad zijn gebouwd. De Laan van Meerdervoort, de langste laan van Nederland, vormt de scheidslijn tussen deze twee gebieden. Het verhaal gaat dat de beter gesitueerden, de Hagenaars, zich vestigden op het ‘zand’ en de arbeiders, de Hagenezen, het moesten doen met de woningen gebouwd op de vochtige veengronden. Daar komen de kleuren van Den Haag, groen en geel, vandaan. Groen van het veen en geel van het zand.


En dan nog de ooievaar. Die staat ook in het wapen van de stad en is symbool voor Den Haag. Je ziet, lopend door Den Haag, overal ooievaars. Leuk.
Dit las ik erover:

De vogel in het Haagse wapen is een ooievaar, en werd mogelijk gekozen omdat ooievaars vroeger verondersteld werden geluk te brengen. Op gravures uit de zestiende eeuw is te zien dat onder meer op de Ridderzaal en de Gevangenpoort voorzieningen waren aangebracht voor ooievaarsnesten. Uit nog oudere tijden zijn grafelijke rekeningen bewaard van onderhoud aan zulke voorzieningen. Een ander motief om de ooievaar in het wapen van Den Haag op te nemen is terug te voeren naar het veelvuldig gebruik van ooievaars op de vismarkten in het centrum van de stad, naast de Groenmarkt. De ooievaars werden gekortwiekt en hielden de vismarkten schoon.

Ik houd van zulke weetjes. En de gemeente Den Haag blijkbaar ook.
Want toen mijn zoon, (samen met zijn vader), zijn zoon ging aangeven, kreeg hij van de gemeente een superschattig cadeautje.

Het liefste ooievaartje ooit. Voor een Hageneesje of voor een Hagenaar? In ieder geval voor Odin!




7 opmerkingen:

  1. Haha, leuk stukje! Mijn broer is zo'n vijfentwintig jaar geleden naar Den Haag geƫmigreerd en vertelt ook altijd het verhaal over de zandgrond-bewoners en de klei-bewoners. Dus daar zal zeker wel een kern van waarheid in zitten ;o)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zulke weetjes vind ik erg leuk en interessant.
    Wat een leuk cadeautje van de gemeente....

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik, mijn man en oudste zoon zijn dus ook Hoornaars, hier komen wonen in 1977.
    Tweede zoon en dochter alhier geboren en dus Horinezen. Ligt de geboorteplek van Odin in het gele of groene vlak, dan heb je antwoord op je vraag. En of het allemaal zo is vragen we dan aan Joost want die schijnt alles te weten.
    Heel leuk presentje van Den Haag trouwens, weet niet of babies hier een Eenhoorntje krijgen.........

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik hou er ook van om zulke dingen uit te zoeken. In ieder geval ben ik als geboren en getogen Noordwijker een Noortukker en nu voel ik me als Stolwijker een Stolker.
    Snap je het nog? De benamingen Noortukker en Stolker zijn eigenlijk een soort slang.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dat verhaal van het zand en de klei klopt hoor. Als geboren Haagse zou ik mezelf nooit een Hagenees noemen. Ik denk dat de scheidslijn tussen Hagenezen en Hagenaars niet precies meer over de Laan van Meerdervoort loopt, maar meer tussen volksbuurten en de rest. Echte Duindorpers zullen zich Scheveningers noemen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik ben geboren in het ziekenhuis in Hoorn, dus ik ben een Horinees? Ondanks dat ik vanuit het ziekenhuis meegegaan ben naar mijn ouderlijk huis in Wervershoof. Wat grappig om te weten.

    BeantwoordenVerwijderen