zondag 13 juni 2021

Het huisje aan de sloot

 

In de tweede klas van de middelbare school, kreeg ik te maken met het fenomeen 'Lezen voor je Lijst'. Je boekenlijst. Veertig boeken moesten er gelezen worden. Ik was dertien en lezen was voor mij altijd een feest geweest. Dus ik dacht veertig boeken? Dan ben ik dit jaar al klaar als het een beetje meezit. Of misschien het jaar daarna. Ik had er zin in. 

We kregen een lange lijst en daar kon je dan uit kiezen. Natuurlijk uit alle periodes, te beginnen met de Middeleeuwen en zo de eeuwen door, via de tachtigers, tot de toen moderne literatuur.

Ik was een kind, ik hield van kinderboeken, dus ik koos als eerste het boek Het huisje aan de sloot.. Van Carry van Bruggen. Omdat ik dat een gezellige titel vond. En de naam van de schrijfster vond ik ook erg vriendelijk klinken. Precies zoals de namen van de schrijfsters van mijn geliefde meisjesboeken. 

Ik begon en ik vond het niks,  helemaal niks. 

Citaat: 

Het jongetje, het meisje, onwetens bevangen door alles rondom, dat als lauwe dauw ingaat tot hun wijdopen zieltjes, zonder dat ze luisteren, zonder dat ze zien het verre en het dichtbije, het flemende vogeltje en de afscheid-roepende boot en het ritselen van de vlierstruik en de beslagen, bonte hemel oneindig boven hun kleine lijven, en nog eenmaal diezelfde hemel aan hun voeten, als een duizeldiepe kom vol bleek bevend licht, onder in de groezel-groene sloot, het jongetje, het meisje turen in hartbevangen aandacht naar het achterhuisje aan de overzijde. 

Eén zin was dat. Ik las hem, die zin en bedacht dat dit niet voor mij geschikt was. Maar dan ook echt niet.  
Het boek bracht ik terug naar de bieb en het lezen voor de lijst heb ik zo lang mogelijk uitgesteld.  
Elk jaar een paar boeken en niet eens alles echt gelezen. 
Een uittreksel volstond in sommige gevallen ook wel. Ik was er echt te jong voor en dat had mijn lees-leven makkelijk voorgoed kunnen verpesten. Dat is niet gebeurd, gelukkig. Maar er werd op mijn school niet veel aan gedaan om literatuur toegankelijker te maken. Er werd weinig verteld, niet voorgelezen. Niets van dat al. 

Enfin,  nu, vorig week op mijn Amsterdamse zondagwandeling,  stuitte ik op een boekenkastje, een minibieb. Kijken natuurlijk.  Ieder kastje op straat wordt nauwgezet onderzocht. En daar stond het: Het huisje aan de sloot. 

Ik keek en nam het mee. En wat denk je? Ik  heb er van genoten.  Verhalen over het leven van een orthodox joods meisje en haar broertje. Vanuit hun huisje aan de sloot ervaart ze de wereld. Hoewel ouderwetsch, nu wel goed leesbaar. 

Al vind ik die zin op de eerste bladzijde nog steeds te lang.  

20 opmerkingen:

  1. Ik weet nog wel dat er bij ons gelijk een run op de boeken van Jan Wolkers was... Ik denk dat de hele klas Wolkers wel gelezen heeft voor de boekenlijst. In de klas moesten we Max Havelaar en Camera obscura voorlezen.
    Ook na het examen ben ik nog lang Nederlandse literatuur blijven lezen en nog steeds lees ik het liefst Nederlandse schrijvers.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wat een verschil in plezier,moeten lezen en eigen keus boeken verslinden

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik heb ook heel wat gelezen voor de lijst waar ik nog veel te jong voor was om de clu te snappen. Toch heeft het mijn belangstelling voor de literatuur wel gevormd.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Bij ons op school werd niet veel aandacht aan lezen besteed. En de leraar Nederlands stimuleerde niets. Zo jammer eigenlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Die leeslijst, als ik daar nog aan denk. Toch las ik wel Nederlands. Bomans was super, Toon Kortooms en dat soort verhalen konden mij wel bekoren.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ietsje jonger en andere docenten Nederlands natuurlijk, dus het echte "lezen voor de lijst" begon pas in de vierde klas. Toch was ik ook te jong voor veel boeken.

    Niet zo zeer de middeleeuwse boeken als Esmoreit en Mariken van Nimwegen, die we in de klas lazen. Daar heb ik goede herinneringen aan, dat was meer een kwestie van doorzetten, belangstelling voor historie en goed luisteren naar de uitleg. Wel heb ik bijvoorbeeld vreselijk pretentieus een paar boeken van Anna Blaman op mijn lijst gezet, die we thuis hadden. Ik begreep er eigenlijk niets van.

    In de zesde klas las ik ook Carry van Bruggen. Hoewel lang niet alles me beviel (en daar las ik een beetje overheen), vond ik het mooi om te lezen.

    Toch had ik als grote lezer, me ook meer voorgesteld van het lezen voor de lijst. Het voldeed zeker niet aan mijn verwachtingen vooraf en ik wilde nog wel bibliothecaresse worden ... (en ben het gelukkig niet geworden)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik kan me herinneren dat we een boekenlijst hadden op de Opleiding voor kleuterleidster. Maar wat ik gelezen heb? Geen idee. Leuk dat jij het wel wist en nu dat boek tegenkwam. Even terug in de tijd, heerlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik vond het lezen voor de lijst ook zwaar terwijl ik als kind leesverslaafd was en alles las wat los en vast zat. Ook boeken voor volwassenen. Ik vond Carry van Bruggen wel mooi. En ik vond de boeken van Willem Elsschot prachtig. Nog steeds, ik herlees ze vaak. Mooi zoon van 29 leest ze nu ook en vindt ze ook prachtig. Er zit veel humor in.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. You made me laugh with your conclusion!
    But, yes, I fear that, too. My Big Niece hates English and I think English is very important, so I bought books. I let Ingo read them and he said to each, "too early for her". Alas. I don´t want to ruin it - she loves reading otherwise.

    Glad you found and enjoyed the book now!
    Nice last words ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik had zo'n beetje hetzelfde als jij, ik las graag en heel veel, maar die verplichte boekenlijsten (drie talen)...vreselijk.
    Daarna heb ik tot de dag van vandaag nauwelijks meer literatuur gelezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ik vond het eigenlijk wel heel lekker om te lezen voor mijn lijst - hoewel het wel véél was! Ik deed eindexamen in Nederlands, Frans, Duits, Engels, Grieks en Latijn - dus er moest nogal wat gelezen worden. Maar volgens mij begonnen we "voorzichtig" in de vierde, om eind zesde klas klaar te zijn. Ik vind het eigenlijk een groot gemis voor jongeren nu dat ze zo weinig moeten lezen: ik denk dat je ook lol kunt krijgen in het lezen door er gewoon kennis mee te maken, door verschillende genres, schrijvers en periodes te leren kennen.
    Ik las (en lees nog steeds) ook Carry van Bruggen. "Uit het leven van een denkende vrouw": ook zo pretentieus! Een tip, misschien: er is een site Joodse bibliotheek, waar je haar boeken, maar ook die van haar broer en andere joodse schrijvers uit die tijd kunt lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Nou dat is wel een openingszin voor een boek zeg. Ik had het ook weggelegd. Ik heb me ooit door "De klop op de deur" van Ina Boudier Bakker heen geworsteld. Was ook nog een heel dik boek herinner ik me. Volgens mij heb ik er maanden over gedaan....

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ha ik heb nu nog rijtjes boeken staan die de kinderen toen via school kochten
    En het leuke is de kleinkinderen beginnen ze te lenen bij Oma ;)
    Heb er 2 series van staan
    Ook de meisjesboeken van de moeders is zo leuk :)
    Groetjes

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Mijn favoriet was Willem Frederik Hermans, ik heb later nooit meer een boek van hem gelezen. Ik denk dat ik zijn boeken toen niet eens goed begreep, zijn schrijfstijl stond me gewoon aan. Ik hield van lezen, en vond de boekenlijsten geen enkel probleem, alleen Frans vond ik lastig. Een vriendin van mij, ook een boekenwurm, heeft het plezier in lezen toen echt verloren, en helaas nooit meer terug gekregen.
    Het nut van boeken lezen in oud Frans heb ik nooit begrepen, maar ik was wel teleurgesteld hoe weinig mijn dochter moest lezen toen zij, zo'n 30 jaar na mij, ook Havo deed. Liefde voor het lezen en de taal werd haar op school zeker niet bij gebracht, dat vind ik echt jammer (de passie voor lezen heb ik haar wel door gegeven, maar klasgenoten hadden dat geluk niet helaas)

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Grappig, mijn favoriet was ook Willem Frederik Hermans. Maar toen was ik ouder dan dertien. Ik heb zelfs nog een scriptie over hem en zijn werk geschreven en ik kreeg er een hoog cijfer voor. Maar begrijpen?? Nee hoor. Ja de Donkere Kamer van D. en Nooit meer slapen, die wel. Maar ik las voor die scriptie ook De God Denkbaar en snapte er helemaal niks van. Ik heb bijna alle boeken hier nog staan. En hoewel ik regelmatig teruggrijp naar een oud boek, nooit meer naar Hermans

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Jemig, Mrs. H. Dat was veel. En dan nog zes jaar met Grieks en Latijn. Ik had ook Frans, Duits en Engels en moest voor die talen ook twintig boeken lezen. Ik deed havo, mijn school was een proefschool voor wat betreft havo. Misschien dat het daarom zo uitgebreid was. Toen mijn kinderen op de middelbare zaten was het al totaal anders. Maar goed, ik lees nog steeds hoor, graag en veel, maar het had verkeerd kunnen gaan

    BeantwoordenVerwijderen
  17. En die tip van de Joodse bibliotheek, daar ga ik gebruik van maken. Dank

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Niets veranderlijker dan een mens. En wij maar denken dat we iedere dag dezelfde zijn 🤣

    BeantwoordenVerwijderen
  19. MMS 1965 ben ik. Het is jammer dat ik de boekenlijsten en uittreksels nergens meer kan vinden.
    Ik kan alleen maar zeggen dat ik heel blij ben dat ik zo veel gelezen heb en die gewoonte me bij gebleven is. Ja, er waren dingen bij die me over het hoofd gingen zoals bv. "Im Westen nichts Neues" van Erich Maria Remarque. De 1e Wereldoorlog schijnt niet in ons geschiedenispakket inbegrepen te zijn. En gefoeteld werd er ook, hoor. Twee dikke boeken van Charles Dickens in Nederlandse vertaling gelezen... Gelukkig hadden we een wijze klasselerares. Tot onze ontsteltenis zei ze tegen het einde: "Jullie mogen al die boekem best vergeten..... Maar ik hoop dat jullie hier 1 ding aan overhouden: het vermogen om een goed boek van een slecht boek te onderscheiden". Zo'n jaar of tien geleden kreeg ik een verre nicht uit Nederland bij ons in Londen te logeren. Ze had een HAVO diploma op zak en moest haar Engels wat ophalen voor een of andere cursus in "toerisme". Ik had het te doen met dit wichtje. Engels werkelijk erbarmelijk. Op mijn vraag of ze op school ooit Engels gelezen had zei ze dat ze dat alleen maar op You Tube las. Ik voelde aan dat ik over leeslijsten maar beter niet kon beginnen.... Ik kom duidelijk uit de oude doos!

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Allemachtig, ik kan me voorstellen dat dit afschrok. Dat verwacht je niet bij die gezellige titel : )

    BeantwoordenVerwijderen