Totaal aantal pageviews

vrijdag 4 oktober 2024

De kerk op de terp

 

Op loopafstand van Harsta State ligt een terp en dat is de hoogste terp van Nederland.
8.8 meter boven NAP. 
Door mensenhanden gemaakt, bescherming tegen het zeewater en steeds maar weer opgehoogd, met klei en mest en afval. In de 19e eeuw werd er veel van die terpaarde weer afgegraven en als mest verkocht. 
Dat op zich vind ik al bijzonder. 


En dan ligt er bovenop die terp ook nog een prachtig kerkje. Romaans, 12e eeuw en voor een deel gebouwd van tufsteen. 
De kerk is te bezoeken met een gids en dat deden we. 

Natuurlijk kerkten de adellijke bewoners van de State hier. Natuurlijk zullen zij bijgedragen hebben en natuurlijk werden ze hier begraven. 


Het is er rustig in die kerk. Mooi om even te zitten en de sfeer in je op te nemen. 
Dat niet alleen,  er zijn ook bijzondere zaken te zien. 
De preekstoel bijvoorbeeld en de bank, midachter, voor de adellijke familie. 


Deze overzichtsfoto heb ik niet zelf gemaakt, maar geeft het interieur zo mooi weer dat ik hem graag plaats. Ik vond hem op Discover.nl 

Achter die preekstoel delen van een fresco uit de 12 eeuw, uit de tijd dat de kerk nog katholiek was. 


Dan een prachtige grafsteen van een 'rijke stinkerd'. 
Verklaring: alleen rijke mensen kregen een graf vóór in de kerk.  Ze lagen daar dus te stinken en dat zou door de kieren te ruiken zijn geweest. 
(Er zijn ook andere verklaring voor de term, maar ik vind dit de mooiste) 


Maar het meest bijzondere zijn de zestien (16!) rouwborden in de kerk. 
Dat is echt een grote verzameling en die is uniek in de wereld. 
Je ziet de borden al hangen op de overzichtsfoto en hier heb ik er eentje apart gezet:


Dit is het rouwbord voor Sophia Lucretia van Nysten en zij was de laatste telg uit het adellijke geslacht van Nysten.  En dat terwijl ze achttien broers en zussen had. 


Zo'n rouwbord werd meegedragen in de rouwstoet, bleef dan een jaar in de State en mocht dan (betaald) in de kerk worden gehangen. 
Het barst van de symboliek op zo'n bord,  waar de gids enthousiast en goed over vertelde, maar ik heb niet alles onthouden. 
Wel dat de afgebroken takken aan weerszijden van het wapen aanduiden dat het geslacht hiermee uitgestorven was. 
Dit bord is een damesbord, te zien aan het kroontje en de bolletjes. Op een mannebord staat een helm. 
En natuurlijk zijn er ook bekende symbolen als zeis en zandloper. En bovenaan zitten twee treurvrouwen. 

Ik vond het heel mooi en heel erg interessant. En niks ten nadele van de Harsta State natuurlijk, ik ben Hendrik de Keyserfan voor altijd, maar ik heb meer genoten van de kerk dan van het huis.

13 opmerkingen:

Karel zei

mogge Bertiebo
wat een mooi stukje geschiedenis zet je ons voor , niet iets wat we vroeger op school leerden
kan me voorstellen dat je dit kerkje en al en in mooier vond dan dat huisje , maar ze passen ook wel mooi samen , mede door de graven en borden in het mooie kerkje

geniet de dag

Sjoerd zei

Ik vind de verklaring die jij hier geeft over rijke stinkers ook zeer geloofwaardig. Mooi stukje geschiedenis ligt hier.

Frederika zei

Een mooi verhaal om te lezen. Een kijkje waard, dat kerkje

Judy zei

Interessante geschiedenis! Leuk met een gids die je er meer over kan vertellen.

Emie zei

Een fresco uit de twaalfde eeuw. Ik verbaas me altijd weer over de ouderdom van gebouwen en welke geschiedenis daarbij hoort. Heel interessant!

nicole orriens zei

Wat een werkelijk prachtig kerkje! En dan ook nog eens op zo'n bijzondere plek.

Janny zei

Mooi kerkje, en heel bijzonder die rouwborden!

sjannesblog.com zei

Prachtig kerkje, zowel van buiten als van binnen.

KnutzEls zei

Prachtig, zo oud en toch zo mooi bewaard.

In de weer zei

Prachtig allemaal en het is wel fijn met een gids, je komt dan toch meer te weten. Ik ook weer wat geleerd, want rouwborden kende ik niet.

Elizabeth zei

Zo, dat is een heel bijzonder kerkje! Aan de buitenkant al heel mooi, maar als je dan binnen komt.. Ik vroeg me al af wat al die borden waren!

Tine de Jong zei

Weer wat geschiedenis lesjes gekregen met dit interessante schrijven en de mooie foto's daarbij. Kwam graag lezen en kijken.

miekequilt zei

Wat een prachtige rouwborden. En dat “ zomaar” in een kerkje in Friesland. Een mooie tip om eens heen te gaan.