Herdenken

Herdenken, dat deden we afgelopen woensdag in Hoorn, op een bijzondere manier.
In onze stad waren elf huizen door de bewoners opengesteld.
Elf huizen waar mensen woonden en werkten tijdens de tweede wereldoorlog.
Open Joodse Huizen-Huizen van Verzet.
In zo'n huis wordt dan verteld over de joodse inwoners of/en over mensen die zich verzetten.
Sprekende herdenkingen dus.
Wij kozen twee huizen uit.
Het eerste huis was een mooi oud pand. Er zit nu een advocatenkantoor, maar ooit was het de plek waar het hoofdkantoor van de Ortskommandantur was gevestigd.
En juist daar, op die plek, in de conciergewoning erachter, hielden twee dappere vrouwen, Aaf Dell en Dieuw van Vliet,  onderduikers verborgen. Aaf is uiteindelijk gesnapt en naar Ravensbruck afgevoerd, maar zij overleefde. Haar vriendin Dieuw ook. Beiden kregen de Yad Vashem-onderscheiding. Het hele vehaal kun je hier lezen, klik

Het tweede huis, was een huis waarvan ik niet eens wist dat er iemand woonde. Een groot en heel smaakvol, ouderwets ingericht bovenhuis. Bijzonder dat de bewoonster, een oude, breekbare vrouw, geboren in dat huis haar deur openzette.
Zodat er verteld kon worden over haar vroegere buren. 
Iemand van de Vereniging Oud Hoorn vertelde over die buren:  de familie Vleeschdraager. Over Leo Vleeschdraager, een aantrekkelijk krullebol,  die werkte bij een bakker.  Over zijn vader Abraham en diens vrouw Sara Jacobs.
Alleen Abraham overleefde. Hij wist te ontsnappen uit de Hollandse Schouwburg en dook onder bij de familie Bankras in het dorp Westwoud.
Er was ook een vrouw die haar persoonlijk herinneringen aan Abraham deelde. En een vrouw die vertelde over haar vader, die ook te maken had gehad met Abraham Vleeschdraager.
Tot slot een filmpje van de hele familie Vleeschdrager. Blij en trots voor hun winkel. Een halve minuut, misschien, dat filmpje. Maar als je dan net het verhaal hebt gehoord...

Ik wist tot voor kort niet dat dit bestond, dit soort sprekende herdenkingen. Maar het was hier bij ons al de vierde keer en op tweeentwintig andere plaatsen in het land vindt een dergelijk programma plaats.