En dan ook nog aan de hand van versjes in haar poeziealbum.
Dat meisje was Alie Lopes Dias.
Zij kreeg een poeziealbum voor haar verjaardag en al haar vriendinnetjes schreven er een versje in. Zoals dat ging.
Ze ging natuurlijk naar een joodse school, Alie.
Het laatste gedichtje in het album is uit 1942.
Negentien versjes staan er in. Negentien meisjes en slechts zes daarvan overleefden.
Alie zelf niet, zij werd vermoord in Sobibor.
Het allerlaatste vers is op 7 december 1945 in het album geschreven door Alies zus Gretha. Zij overleefde.
De schrijfster kreeg het album in handen en onderzocht van alle meisjes wat er is gebeurd.
Wat een boeiend gegeven, wat mooi, om dat zo uit te pluizen. Wat goed gedaan van de schrijfster.
Alle versjes staan erin. Van Gretha en bijvoorbeeld ook van Liesje Aletrino. Zij overleefde niet en van haar is niet eens een foto achter gebleven.
Dat was toen ik het commentaar van de schrijfster las bij het versje van het nikkertje.
De schrijfster zegt dan: Helaas waren er veel van dit soort versjes in omloop. In die jaren ook omdat er weinig tot geen educatie was over racisme. Ik sta niet achter de racistische aard, maar wilde het ook niet weglaten. Ten eerste omdat ik niet aan geschiedvervalsing wil doen. Ten tweede omdat ik de herinnering aan aan alle meisjes die in het album schreven, levend wil houden, dus ook de herinnering aan Lientje. En omdat het een uitgelezen kans biedt om stil te staan bij het wrange feit dat een meisje dat vermoord is om haar Joods-zijn, een racistisch versje in het poëziealbum van een vriendinnetje schreef.
De racistische aard? Een racistisch versje? Hetzelfde versje staat ook in mijn eigen poëziealbum en degene die het bij mij schreef, schreef geen racistisch versje. Ze is ook geen racist geworden. Ze schreef net als Lientje de Jong gewoon een grappig versje, zonder bijgedachte. Pas in onze tijd vinden we dat nikkertje niet kan. Ik vind dat ook. Maar toen... Je kan ook te ver gaan in je oordeel, vind ik.
Lientje de Jong is slechts dertien jaar geworden.
17 opmerkingen:
Wat nou racisme? Wat een onzin. Ik denk dat zo'n versje ook in mijn poeziealbum staat. Zo noemden we onze gekleurde medemens. Het is maar een naam. Ik deel je ergernis over de schrijfster. Een bekrompen ziel, helaas.
Maar 13 jaar geworden.. Wat naar zeg...
En je moet dingen inderdaad ook in de tijd plaatsen. Zoals zo'n versje.
Wat een mooi en ontroerend boek. Al die lieve versjes, vol belofte en dan de afloop al weten. Hoe hebben we dat allemaal kunnen laten gebeuren?
Sommige mensen reageren zo overgevoelig. Bestaan er nog negerzoenen en jodenkoeken?
Ik word zo moe van dat politiek correcte geneuzel van sommige mensen... zeker wanneer het met terugwerkende kracht gebeurt, over de rug van anderen.
Ik snap je ergernis richting de schrijfster van het boek.
Hoi Bertiebo,
lijkt me een mooi boek.
Het poesie-versje van het nikkertje staat ook in mijn poesiealbum...
Het was heel gewoon in die tijd.
En ik laat het er lekker in staan...
Groetjes van Marlou
.
Moeten we nou allemaal naar ons 'poesie'-album rennen en daar de nikkertjes gaan zitten doorstrepen en vervangen door zeehondjes?
We doen dit soort dingen nu - terecht - anders, maar toen was het doodnormaal en niemand dacht er iets raars van.
Ik ben het met iedereen hier voor mij eens.
Ik kan me je ergernis voorstellen...
Totaal onschuldig versje. Niemand had er enige racistische gedachte bij. Mensen vergeten zich in de tijdgeest in te leven. Jammer, daardoor wordt alles zo zwaar gemaakt.
Lijkt me een heel mooi boek. Bedankt voor de tip.
En pfffffft, waarom moet alles continu op een weegschaaltje afgemeten worden?
Toen hadden we ook negerzoenen....zonder bijsmaak :-)
In mijn poezie-album staat hetzelfde versje. Tegenwoordig moeten we alles met een driedubbele bril bekijken en overdenken. In die tijd was het versje normaal. Het is de kunst te kijken waarin we als mens hetzelfde zijn, in plaats van de verschillen te benoemen.
Wat niet wegneemt dat het boek me de moeite waard lijkt.
Ja, zo ging dat toen, niks racistisch bedoeld.
Dus ik snap je ergernis.
Wat een mooi boek!
Cool
Foute schrijfster.
Uiteraard was dit niet racistisch bedoeld en passend in de tijdsgeest. Maar daarmee kun je dit volgens mij wel degelijk als racistisch bestempelen. Ik begrijp de voetnoot van de schrijfster dus wel. (En ik begrijp ook, dat dit bij velen gevoelig ligt.) Voor mijn gevoel oordeelt de schrijfster niet, want ze merkt immers op, dat er toen nog geen educatie over racisme was.
Een reactie posten