Totaal aantal pageviews

donderdag 18 december 2025

Lekker daggie 2

Nog steeds op die korte wandeling van Stadsherstel liep ik verder en kwam terecht in de Bergstraat. Die loopt vanaf het Singel naar de volgende gracht, de Herengracht.  
Ik was daar eerder die middag ook al geweest en had al foto's van twee gevelstenen in die straat gemaakt.
De brandspuit, uitgevonden door Jan van der Heijden,  omdat hier ooit de brandweer zat en een korenmaat, mét strijkstok , omdat hier ooit een korenmeter woonde. 


Maar er was meer. 
Dit was ooit de tweede rosse buurt van Amsterdam en pas toen de laatste eigenaar van een aantal bordeelpanden die verkocht aan de gemeente, werd de straat opgeknapt.
Er was toen,  in 2017, een burgerinitiatief om de omslag in de straat te markeren. 
Dat werd een beeld aan de muur,  getiteld 'De Naaister'. 
Dat vond ik grappig.

De maakster van het beeld heet Caroline Kampfraath en toen zij het in 2017, na al die veranderingen dus, maakte, woonde ze zelf al meer dan dertig jaar in de straat. 
 'Het beeld staat', zegt Stadsherstel 'voor de ruigte van de Bergstraat en de ambachten die er werden uitgevoerd'. 


Van oudsher, las ik, werden hier, naast die prostitutie,  allerlei ambachten uitgevoerd. 
De ambachten met de tijd mee steeds veranderend.  
Eind 19e eeuw waren het vooral naaiateliers waar ateliermeisjes naaiden voor grote zaken als de Bijenkorf, Gerzon, de Bonneterrie en C&A. 

Dat wekte mijn interesse, want mijn schoonmoeder werkte voor haar huwelijk in een naaiatelier. Van C&A. Ik weet dat ze moest stoppen met werken toen ze trouwde en dat is helaas ook zowat het enige dat ik weet.
Daar heb je het weer: ik heb veel en veel te weinig gevraagd vroeger. Niet aan mijn eigen moeder en niet aan mijn schoonmoeder. Daar heb ik echt spijt van. 

Ik kan heus wel wat te weten komen, ik kan bijlezen en dat deed ik ook. Ik las over die ateliermeisjes een en ander, hier, klik
Wat een verhaal, wat een toestanden. 
Maar het zou zoveel mooier zijn geweest om die verhalen te hebben gehoord in een persoonlijk gesprek.  

woensdag 17 december 2025

Lekker daggie!

Omdat mijn man op een aantal woensdagen, iets te doen heeft in Amsterdam, rijd ik 's morgens met hem mee. Hij zet mij af bij een metrohalte en ik heb de dag vrij te besteden in Amsterdam. Halverwege de middag zoek ik hem weer op en rijden we samen terug. 
Lekkere daggies! 
Deze keer las ik mijn mail op de heenweg en dus ook de dagelijkse mail van Stadsherstel. Die middag zou er tussen drie en vier een huis open gesteld zijn aan het Singel (is het het Singel of de Singel?) Hoe dan ook, na wat omzwervingen zorgde ik dat ik er was om drie uur.
Het ging om dat fraaie witte huis. Stadsherstel heeft het van de ondergang gered en er wordt nog steeds gewerkt, zoals je kunt zien aan die knielende bouwvakker. 
Als het klaar is kun je er een groot appartement huren, dwz. als je op de wachtlijst staat, dan maak je misschien een kans. Maar die wachtlijst is lang en nu trouwens gesloten. 

De gevel van het huis is uit 1717 en er is ook een ouder achterhuis dat later werd samengevoegd met het voorhuis. 
Er was eigenlijk niet zo heel veel te zien, maar ik vond het toch erg leuk. 

Ons werd verteld dat een van de schutters,  afgebeeld op Rembrandts Nachtwacht,  hier heeft gewoond. 
Zoek hem maar op, zijn naam is Bolhamer. 

Wat ook leuk was: we kregen er een kleine rondwandeling bij op papier. Die ik natuurlijk ook deed. 
En ja, dan is er altijd wel wat te zien. Bijvoorbeeld Multatuli in kerstsfeer en een heel klein smal huis aan de overkant. Door het raam met die bouwvakker zag je het al liggen, het is dat rode huis. 

Er wordt gezegd dat dit huis de smalste gevel ter wereld heeft. Niet eens het kleinste huis, maar de smalste gevel. 

Ik liep nog een stuk verder en vond nog iets interessants en daarover een andere keer meer.


Ps: Over de of het Singel? Klik   Met trouwens ook nog een leuk ezelsbruggetje over de grachten

Ps 2: Ik ben gewoon vergeten het uitzicht uit mijn raam te laten zien voor Conny's Bloghop.. Kom er net achter dat het vandaag was. Nou ja, toch een uitzicht, al is het niet mijn raam en puur toeval.

dinsdag 16 december 2025

Kerststrikken

 Ineens valt het me op: overal zijn strikken, kerststrikken wel te verstaan. Kijk zelluf:


Het kan heel goed zijn dat die strikken er altijd al waren, ik bedoel dat ze altijd al een wezenlijk onderdeel van alle versieringen vormden. 
Maar mij valt het dus nu pas op. De ene strik na de andere:


En als je er eenmaal op let, overal hè.  Binnen, buiten, groot, klein.. 



maandag 15 december 2025

Mural in Parijs

 


Mooi vond ik deze mural. We waren nog in Parijs en een heel klein beetje moe, dat doet een stad soms met je. Zelfs met stadsliefhebbers als wij. 
En toen was daar ineens deze. 
Weg vermoeidheid...  kijk!!!


Ik kreeg de indruk dat de kleuren een beetje vervaagd waren, maar er was niet overheen gekladderd. De kunstenaar heet Lula Goce en zij is Spaans. Het werk is getiteld 'Knowledge 2'

Het werk is er eentje uit een serie van drie, eentje in Mexico, deze in Parijs dus en de derde is in New York te vinden. 
Je kunt er hier meer over lezen: klik   Helemaal onderaan staat een filmpje waarin je Lula Goce aan het werk ziet

zondag 14 december 2025

Zuiderzeelicht

 

Dit boek van de kinderboekenschrijver André Nuyens ben ik aan het lezen. 
Het is al een ouwetje, want het verscheen in 2002 en ik las het toen meteen.  
De foto op de voorkant is gemaakt op de binnenplaats van het weeshuis in Hoorn en de hoofdpersoon is het Hoornse weesmeisje Liefje. 
Liefje is geen echte wees, want ze heeft nog  een vader. Die is er echter niet, want hij vaart op een Oost-Indiëvaarder. 
Liefje is niet gelukkig in het weeshuis en ze neemt een besluit. Ze gaat op zoek naar haar vader. 

Afgelopen donderdag mochten we,  als medewerkers van ons Westfries Museum,  naar Zuiderzeelicht.          
Dat is een evenement in het Zuiderzeemuseum. 
Er zijn al verschillende edities geweest en we zagen ze allemaal. Het vrouwtje van Stavoren is natuurlijk aan de orde geweest en vorig jaar het verhaal van Schokland. Allemaal personen of plaatsen met een Zuiderzeelink. 
Je maakt een avondwandeling door het Buitenmuseum over een vastgestelde en verlichte route en onderweg wordt een verhaal verteld én getoond met beeld, licht en geluid. Er zijn negen scènes, negen plaatsen waar je stilstaat en weer een stuk van het verhaal hoort.

Deze keer was het verhaal (losjes) gebaseerd op het boek hierboven: De Meikoningin. 
Vandaar dat ik het boek even in de herhaling deed.
Het verhaal werd verteld door Anna Drijver en die doet dat echt heel erg goed. Die vrouw is geweldig. Kijk, hiernaast zie je haar. 

Enfin, Liefje gaat naar de kermis en bezoekt een waarzegster. Een deel van haar toekomst wordt duidelijk uit de kaarten. Maar niet alles. 
En dan gaat ze op weg, op een schip dus. 
Ze moet zich handhaven aan boord, ze moet klimmen in de mast, stormen weerstaan. 
Ze komt zelfs nog in een walvis terecht en eenmaal weer in Hoorn, is er een brand, er is iets met een kind en...

Maar dat vertel ik natuurlijk allemaal niet. 

Op de laatste collage zie je hoe het kerkje van het Zuiderzeedorp gebruikt wordt in het verhaal.


Dit was een voorvertoning voor ons. Reguliere bezoekers kunnen tussendoor of na afloop even iets drinken of eten en/of eventjes een beetje opwarmen. Zoals ieder jaar begon het met een glaasje Gloeisap. 
Het is weer een aanrader hoor. Echt!

zaterdag 13 december 2025

Nuremberg

Als er mensen voor me zitten in de bioscoop, vraag ik me altijd af hoe het mogelijk is dat ze zo doodstil zitten gedurende een hele film. Bijna bewegingloos. 
Zelf heb ik daar moeite mee, ik ben geen stilzitter. Maar tijdens déze film, denk ik dat ik misschien twee keer een beetje van houding ben veranderd. 
Doodstil was het in de zaal, nauwelijks beweging. Ook niet bij mij. Twee keer hoorde ik dat iemand wegliep. Dat kan tijdens deze lange film voor een  dringend toiletbezoek zijn geweest, maar waarschijnlijker is dat het te heftig was. 
De beelden waren gruwelijk. 

Welke film? Nuremberg. Ja Nuremberg. Waar ooit, in 1946 een tribunaal was, waar kopstukken van de Nazi's een proces kregen. Ik las ergens dat Churchill van mening was dat een proces niet nodig was en dat ze 'gewoon' de doodstraf moesten krijgen, maar ja dat tribunaal was denk ik toch een betere oplossing. 

Zeer korte inhoud: 
Een Amerikaanse psychiater uit het leger moet voorafgaand aan het proces en ook tijdens het proces,  bekijken of de aangeklaagde Nazi's,  waaronder Hitlers rechterhand Hermann Göring,  mentaal geschikt waren om voor het tribunaal te verschijnen. Hun zelfmoord moet worden voorkomen. 
Göring en de andere misdadigers verklaren allemaal dat ze niet schuldig zijn en Göring is tegenover de psychiater zeer manipulatief. Hun relatie is nogal complex. Göring is niet zonder charme en ze dagen elkaar uit.  'De banaliteit van het kwaad', wordt hier weer eens getoond.  

Een film met echte beelden uit de kampen, beelden die tijdens het echte proces ook werden getoond. Ook met enkele beelden van het proces toen. 
En verder gespeeld. Met Russell Crowe in de hoofdrol als Göring en Rami Malek als de psychiater Douglas Kelley. 

Hoewel ik altijd geïnteresseerd ben geweest in de Tweede Wereldoorlog wist ik gek genoeg toch niet heel veel  over dat proces van Neurenberg. Daarom wilde ik de film zien en daarom ben ik inmiddels (lezend) aan het inhalen.




vrijdag 12 december 2025

Tot slot

Nou, hebben jullie er al genoeg van? Van Thuis bij ter Borch, in Zwolle? 
Ik niet, want, toen ik in de Fundatie in alle zalen was geweest en echt uitgebreid had gekeken, was er nog dit. In 'de vide' zoals ze dat noemen: 


Dit is werk van de kunstenares Chourouk Hriech. Zij is door de Fundatie gevraagd om een kunstinstallatie te maken, passend bij de tentoonstelling van Ter Borch. 
Dat deed ze en hier zie je het resultaat. Het heet 'In de 17e Hemel'. 
In de toelichting zie ik dat de kunstenares verbinding zoekt met het Zwolle van de 17e eeuw, de architectuur en de voorwerpen;  dat er bovendien een overeenkomst is omdat het tekeningen betreft. Andere landen, andere culturen, andere tijden en vooral oud en nieuw samen. 


Ik vond het nogal gezocht allemaal. Ik dacht ja, als je verbinding zoekt tussen toen en nu, kun je alles,  nou ja bijna alles,  aangrijpen. Allemaal tekenen ze, de kunstenaars. Allemaal wonen ze ergens. Er zijn altijd vogels, er.... enz. 

Maar hee, het kon me helemaal niet schelen, het irriteerde me (na mijn eerste gedachten) niet in het minst. Want ik vond het werk prachtig. Echt heel erg mooi.


Een ding vond ik wel echt jammer en dat was mijn eigen schuld. We begonnen de tentoonstelling in de Fundatie en ik wist dat ik daarna nog twee andere locaties wilde bezoeken. Zwolle is de moeite waard, maar niet naast de deur en ik wilde ook niet zo laat terug. 


Daardoor heb ik hier te weinig tijd aan besteed en wel goed gekeken, maar niet goed genoeg. 
Ik wilde het eerst ook helemaal niet laten zien, maar omdat ik van een aantal mensen heb gehoord dat ze dankzij mijn stukkies willen gaan kijken in Zwolle, doe ik het toch. Kunnen ze zich beter voorbereiden. 

En misschien, heel misschien ga ik gewoon nog een keer. Naar de Fundatie. Lekker verdwalen daar!





donderdag 11 december 2025

Thuis bij Ter Borch


Het begon dus eigenlijk allemaal bij Gerard ter Borch de Oude (1582-1662)

Die was niet een echte kunstenaar, ik bedoel het was niet zijn beroep. Hij had een betaalde baan als licentmeester, een soort ambtenaar. 
Hij had dertien kinderen uit verschillende huwelijken, hij stimuleerde die kinderen en een aantal kreeg les van hem. 
Zijn zoon Moses ook en die tekende dit portret van zijn vader. 
Wat ik heel vertederend vond was een brief die de oude Gerard stuurde aan zijn zijn zoon Gerard ter Borch de Jonge. 
Die studeerde toen in London. De aanhef luidt Lieve kind. Het portretje daarnaast is door Gerard de Oude gemaakt van zijn dochter Sara. Naar alle waarschijnlijk heid. Het is er allemaal nog!


Check, Gerard ter Borch de Oude, Sara en Moses. 
Maar Moses verdient meer vind ik. Hij werd niet oud. Hij ging naar de marine, raakte gewond en stierf . 


Dan Gerard ter Borch de Jonge, de oudste zoon, zonder twijfel de meest beroemde en de enige die kunstschilder was van beroep. 


Dit werk, 'De Spinster'  is uit ca 1652. Meest als ik een schilderij toon, doe ik dat zonder lijst. Dan zie je meer, maar ja, deze lijst is wel erg mooi. 


Dit werk uit 1654 heet: 'Galante Conversatie' en is ook bekend als 'De Vaderlijke Vermaning'. 
Over de glans van de stof van de jurk is veel geschreven. Ik zag het voor het eerst in het echt en inderdaad: prachtig.


Ik zit al aan mijn tax wat foto's betreft en omdat ik Gesina dus al eerder heb laten zien, nu alleen nog wat van Harmen. Die kon er ook wat van hoor.
Bijvoorbeeld de studies van een met een ton rollende jongeman uit 1651:


Of  dit werk uit 1652:


Ik zou nog heel lang door kunnen gaan, heel lang. Er was ontzettend veel te zien. Het verhaal van zo'n familie, de schilderijen en tekeningen zelf en dan ook nog de geschiedenis van hoe het er aan toe ging in de 17e eeuw. 
Ik zeg: Gaat dat zien en daarna lekker genieten in en van  Zwolle!!!!


woensdag 10 december 2025

Thuis in Zwolle en bij Ter Borch

Een hele tijd geleden schreef ik over een pas ontdekt schilderij. Een mooi verhaal was dat over hoe een kunsthandelaar een schilderij ontdekte. Van Gesina ter Borch, klik

Gesina schilderde haar broertje Moses ter Borch (die zelf ook schilderde) en ze wérd  geschilderd door haar broer Gerard ter Borch de Jonge. 
Ik vond de schilderijen die ik toen liet zien in dat blogje geweldig. En dat waren dus al drie schilderende ter Borchen. 
Verder heb ik me er toen niet in verdiept en ik had dus ook geen flauw idee dat er nóg meer schilders in die familie waren. 
Je had namelijk Gerard, Gerard, Anna, Gesina, Harmen en Moses.  
Allemaal voortgekomen uit de verschillende huwelijken van Gerard ter Borch de Oude. Die Oude schilderde ook en stimuleerde zijn kinderen. Ze woonden allemaal in Zwolle. 

Geen wonder dat, nu er een tentoonstelling is over die familie, dat die alleen maar in Zwolle kan zijn. In de Fundatie. 
De tentoonstelling heet Thuis bij ter Borch en je ziet heel veel werk van alle familieleden. Met daarbij heel veel duidelijke informatie. Schitterend werk. 

Daarna loop je een stukje verderop en kom je in het Academiehuis. Academiehuis Grote Kerk moet ik eigenlijk zeggen. Het is in een prachtige kerk met een zeer fraai orgel. 


Het tweede deel van de tentoonstelling die je daar ziet (na de Fundatie),  heet heel geestig, Gesina & Gezien worden. 
Gesina ter Borch krijgt hier op een speciale manier de aandacht. 
Van alles om te zien. 
Er zijn kijkkasten, ronde kijkgaten in een wand en als je daar naar binnen kijkt, al dan niet staande op een verhoginkje,  zie je verhalen en kunst. 
Van Gesina én van Jasper Abels. Heel erg leuk, maar niet makkelijk te laten zien. 

Die Jasper Abels kende ik niet. 
Hij heeft mijn interesse gewekt hoor, als ik zie dat hij ergens exposeert ga ik beslist kijken. 

Nou daar brachten we dus heel wat tijd door en toen moest deel drie van Thuis bij ter Borch nog komen. 
Dat was weer een stukje verderop in het Stadsmuseum Anno
Daar kom je binnen in het huis waar een van de dochters van Gerard de Oude , namelijk Catharina heeft gewoond. 
Dit deel van de expositie gaat,  in elk vertrek van het huis,  over een ander familielid. Met voorwerpen, vragen, historisch én hedendaags.


Het meest bijzondere vind ik dat er zo ontzettend veel werk en informatie bewaard is gebleven. Met dank aan Gesina die alles en alles en alles bewaarde en bepaalde dat het bij elkaar moest blijven. Dat gebeurde ook,  tot,  eind 19e eeuw,  het Rijksmuseum veel aankocht. 

Zo en nu wil ik nog wat laten zien van  het werk in de Fundatie. Maar dat wordt een ander blogje! 

Ps: Wat is Zwolle toch een geweldig leuke stad. Dat wist ik hoor, ik ben er tamelijk vaak geweest, zo vaak dat we (in het centrum) de weg wisten. We hadden niet heel veel tijd meer over voor de stad na deze tentoonstelling op drie locaties. Maar ik zag het heus wel!

dinsdag 9 december 2025

Eenhoorn op het strand

Nou had ik het laatst hier over eenhoorns. 

Dat kwam misschien ook een beetje doordat ik er eerder deze maand eentje had gezien op het strand.

En zo bleek maar weer eens: het strand, in dit geval het strand van Egmond, is interessant wandelgebied.
Altijd wel wat te zien. 
En zeg nou zelf hoe vaak kom je een eenhoorn tegen. 
Ik had heel graag willen zien wie die eenhoorn daar maakte. Wie ineens zo geïnspireerd raakte dat het er gewoon uit moest. 
Ik denk niet dat het een kind was.
Wij lopen altijd behoorlijk ver en eigenlijk zie je daar nooit, nou ja bijna nooit, kinderen. Het was ook hartstikke stil.
Er was nog meer bijzonders:


Zo had ik bijvoorbeeld ook geen enkel idee over wat het was waar ik hier naar keek. Ook niet toen ik wat dichterbij kwam.


Geen flauw idee. 
Ik denk niet dat hier de eenhoornstand vanuit een schuilhut werd bestudeerd. Maar wat dan wel? Dat was de vraag en dat bleef de vraag. 
Maar lekker gewandeld hoor en toch nog wat geleerd, namelijk dat het fotograferen van een vliegtuig  nog lang niet zo makkelijk is als je denkt:


Ik weet het niet, maar ik denk dat het de kustwacht was. Op zoek naar eenhoorns? Misschien was het een teken of zo? 

maandag 8 december 2025

Mural Parijs

 Soms mislukt een speurtocht. Ik kan het niet uitstaan als dat gebeurt, maar ik moet me er bij neerleggen anders gaat het nóg meer tijd kosten. 

De foto maakte ik in de buurt van La Tour Montparnasse, in september in Parijs. 


Ik had er zelfs aan gedacht een foto van de handtekening van de  maker te nemen. 
Dat loopt meestal goed af, maar nu niet meneer Benoit laat zich echt niet kennen. 
Eén foto'tje vond ik van de maker, maar zonder iets erbij en die foto was van Alamo en die kan ik niet zomaar hier plaatsen. 
Nou ja, het maakt ook eigenlijk helemaal niks uit. 
Het was een grauwe grijze dag en deze schildering schitterde ons tegemoet. Een explosie van kleur. Echt schitterend, letterlijk en figuurlijk






zondag 7 december 2025

Neo's van Esther

Zo leuk: Esther heeft al heel vaak gezichtjes gestuurd en ook al aardig wat Neo's . 
Tja met allebei is het zo: Je ziet het of je ziet het niet. 
En Esther ziet het. Dat mag ik toch echt wel zeggen.  Hartelijk dank, Esther.

Bij kwekerij Pot keken ze bloemen in potten. 

Meneer Bock bracht zijn werkende leven door op de bok, als koetsier bij kasteel Amerongen. 


Meneer Bouw heeft een bouwbedrijf. 


Meneer Hogenbosch is boswachter. 



Bij meneer van der Velde kan je groenten direct van het veld kopen. 



Misschien niet een echte NEO, maar toch grappig:
Meneer Zonneveld legde een zonsverduistering vast. 




Esther stuurde er trouwens nog een paar, o.a. Woei (Weervrouw) en Snijders (chirurg),  maar die zijn al eerder hier aan de orde geweest. 
In het begin hield ik het nog helemaal niet bij, maar na een tijd wel en dus kan ik het terug terug vinden. Gisteren kwam mijn man enthousiast beneden vertellen over Joke Boon die op de radio was over haar kookboek over peulvruchten. De naam kwam me al bekend voor en ja hoor, stond ook al op mijn lijst. 

Blijf vooral opletten, mensen én insturen. bettievdgriend@hotmail.com. En nogmaals, dank aan Esther.


zaterdag 6 december 2025

Daar zijn ze weer

Waarschijnlijk zeg ik ieder jaar hetzelfde. Namelijk dat het belangrijk is om hoop te hebben en te houden. 
Hope in your Heart. 
En vervolgens laat ik het lied van Smith and Burrows op mijn blog zien en horen. 
Het heet 'When the Thames Froze' en voor mij is het een combinatie van beeld en geluid die me raakt. 
Na zoveel jaar nog steeds. Kan ik niks aan doen. 
Ik had het al eerder willen plaatsen, maar mijn man zei dat het pas na Sinterklaas mag. En dat is dus vandaag. 
Ik ken op dit moment nogal wat mensen voor wie het hebben van  hoop belangrijker is dan ooit. 
Om over de wereld maar niet te spreken.

So tell everyone
that there's hope in your heart
Tell everyone or it will tear you apart
The end of Christmas day,
when there's nothing left to say
The years go by so fast,
let's hope the next beats the last

Dus voor heel veel mensen: Smith&Burrows

vrijdag 5 december 2025

Cadeautjes

 


De decemberzegels... ik vind het cadeautjes, stuk voor stuk.  Ik hou sowieso van postzegels en deze zijn prachtig. 
Ik hou ook erg van de Efteling en deze zegels zijn ontworpen door Efteling-ontwerper Sander de Bruijn. 
Het thema is 'Sprookjes' en als je twee velletjes sprookjesachtige zegels koopt, krijg je er een echt mooi sprookjesboekje bij. 
Daarin negen klassieke sprookjes met na ieder sprookje een wijze les, een boodschap die raakt. 
Zo staat na het sprookje van Raponsje bijvoorbeeld: Geef nooit op! 
Bij de Kikkerkoning: Beoordeel niet op iemands uiterlijk. En na Roodkapje: Verlaat nooit het rechte pad
Een tikkeltje belerend misschien? Kan helemaal geen kwaad hoor. 
Het tiende sprookje heet 'De reis van de gelukwens'  en is speciaal voor Post NL geschreven. Alles in samenwerking met de Efteling. 


Dat zeg ik : ik vind het een cadeautje. Nou die kaarten nog, pffff.


donderdag 4 december 2025

Mokum

 

We komen, als we in Amsterdam ergens zijn geweest,  vaak langs de Nieuwe Kerk. Ja en als je dan ziet dat er een nieuwe tentoonstelling is, waarom zou je dan niet even naar binnen gaan. Dat even werd in dit geval een hele tijd, want we vonden de tentoonstelling de moeite waard. 

'Waar kennen we Joods Amsterdam eigenlijk van? ', daar begon de tentoonstelling mee. 


Tot nu toe had ik me nog nooit afgevraagd wat Mokum(s), een Jiddisch woord,  eigenlijk betekent. Dat weet ik nu. Het betekent stad of plaats. En het is een verwijzing naar Nederlandse of Duitse steden. 
Die plaatsnaam wordt dan gecombineerd met de eerste letter van de stadsnaam in het hebreeuwse alfabet. Dus Mokum Alef (letter A) is Amsterdam  en Mokum Dalet (D) is Delft. 
Maar goed, Amsterdam heeft er een soort koosnaam van gemaakt: Mokum. Dat Alef wordt er niet bijgezegd.  Niet-Joden gebruiken het ook. 

En over taal gesproken. Er hing een lange, lange lijst, als een vlag, met woorden. Mokums.  
Leuk om te kijken welke zo gewoon zijn geworden dat ik ze ken. 
Ha, om eerlijk te zijn, dat waren ze allemaal. Maar ik wist niet van allemaal dat ze Jiddisch zijn. 


En verder was er veel te zien over die 425 jaar Joods leven in Amsterdam. Met beelden, films, schilderijen en noem maar op. Allemaal duidelijk aangegeven en per periode gekozen. Een mooie opzet vond ik. 


Zoals altijd viel ik vooral op de portretten die er ook hingen. 
Vlnr: Spinoza, zijn enige echt bekende portret en gemaakt door Barend Graat. Aletta Jacobs van wie ik niet wist dat ze Joods was,ze werd geschilderd door Isaac Israels. Een portret van Dr. Ephraim Bueno, een Joodse Arts en geschilderd door Rembrandt en Max Tailleur tenslotte, die als geen ander moppen kon tappen. Hier geschilderd door Eppo Doeve.