H'ART

In het H'ART museum in Amsterdam (was Hermitage), is de tentoonstelling The Leiden Collection.  Of eigenlijk moet ik zeggen: Rembrandt tot Vermeer, meesterwerken van The Leiden Collection. En meesterwerken waren er. Dat is buiten kijf. 

Mijn probleem is dat het zo veel is. Toen ik in de eerste zaal al twee prachtige werken zag, was dat eigenlijk wel genoeg. 

Het eerste: heel klein. Van Rembrandt. 

De afmeting is 10,6 x 7,2 cm. Het heet 'Oude man met baard' en Rembrandt maakte het in 1633. 

Ik heb veel van Rembrandt gezien en dit werk kende ik ook. Al denk ik niet dat ik het in het echt heb gezien. 

Want als dat wel zo was geweest, had ik geweten dat dit het kleinste werk(je) van Rembrandt is. Zo klein en zo mooi.

Dit doek kende ik helemaal niet. En ik heb er lang naar staan kijken. Toen was het in mijn hoofd eigenlijk wel genoeg. 

Het heet: 'Jong meisje met goudomrande mantel' en het is gemaakt in 1632. 

Het meisje heeft een uitdrukking op haar gezicht die ik niet zo goed kan interpreteren. Misschien daardoor dat ik er naar bleef kijken. 

Ze komt vaker voor op Rembrandts schilderijen las ik,  dus daar moet ik maar eens op gaan letten. 

De rest van de tentoonstelling bestond uit mooi werk waarvan ik er een paar fotografeerde om er later nog eens op terug te kunnen komen. Eventueel. 

En er was ook nog iets leuks. Op die 17e eeuwse schilderijen zie je vaak van die prachtige kragen. Nou daar had men iets leuks mee bedacht. Ik denk voor kinderen, maar ik vond het ook leuk!

In de museumwinkel werd ook nog even voortgeborduurd op die kragen. Uiteraard! 

(Dit blogje maakte ik al een tijdje geleden en ik zie nu dat de tentoonstelling afgelopen is. Sorry, mensen, maar ja,  ik laat het ook niet zien om reclame te maken voor een museum, ik laat gewoon iets zien dat ik mooi vind).

Gezichtjes

 Els werd bozig aangekeken door de laatste krentenbol in haar broodmandje:

En Kitty vroeg zich af wat er door zijn aardappelhoofd gaat. Hij heeft vast door wat hem te wachten staat: 

'Dag Bettie, tijdens een wandeling in Limburg zag mijn achtjarige kleindochter dit gezichtje', mailde Dora Huisman: 

En nog meer kleindochters.  'Onlangs waren onze kleinkinderen te logeren. Kleindochter is gek op grillworst met kaas. Dus dat voor haar gekocht. Helaas weinig kaas, maar wat overbleef waren veel gezichtjes. De kleinkinderen vonden dat ik de foto naar jou moest insturen. Dus bij deze!', mailt Joalanda Bayens

'Een boze boom', mailde Conny

En de mij tot nu toe onbekende Mirjam Polman mailde: 'Dit gezichtje is zichtbaar naast mijn winkel. Ooit haalde de gemeente een hek weg wat bevestigd was aan de muur van mijn winkel. Wat achterbleef was een mengelmoes van kleuren die ooit gebruikt waren op de muur. Ik zag direct de oogjes van een hond. (Golden Retriever?) die door een 'kier' heen kijkt. Jij ook? '

Die winkel van Mirjam zocht ik natuurlijk meteen eventjes op en daarna de webshop. Leuk hoor. Hier kun je kijken: klik

En ik zag deze. De bloem is al  prachtig en dan ook nog een gezichtje:

En zo zijn we al weer een ronde verder. Blijf speuren, mensen. En inzenden. bettievdgriend@hotmail.com 

Hemelvaart

Ik kijk altijd graag naar schepen en vooral ook naar námen van schepen. Die vind ik interessant.

Toen ik dit schip zag, met déze naam,  was mijn eerste gedachte Hemelvaart, hemelvaart? 

Wie noemt zijn schip nou hemelvaart? Dat is het noodlot tarten, toch?

Het bleek dus ook niet de naam van het schip te zijn. Want verder lopend, bleek dat mijn gedachte helemaal verkeerd was. Niks hemelvaart. Welvaart stond er  en dat vond ik eigenlijk wel goed bedacht voor een schip: Welvaart

Maar ook dat was het niet. Het was nog anders, bleek toen ik uiteindelijk de volledige naam zag:

Jay Kaes

 

Het was niet makkelijk om deze mural in zijn geheel op de foto te krijgen. Het loopt nog een stukje door aan de linkerkant. 

Dus je ziet hem in stukken, maar het is echt een hele grote!

We waren dus aan de wandel in Leeuwarden op zoek naar elektriciteitskastjes. Ik was me net aan het afvragen waar we waren, want NHL Stenden, zei me helemaal niks. 

Het is een universiteit vertelden twee lieve buitenlandse studentes desgevraagd. We liepen door en daar stonden we ineens voor deze mural. Op de campus. Er kwam een meneer aangelopen van wie ik dacht die hoort hier en hij vertelde dat dit Stenden was. Een Hogeschool bestaande uit 14 verschillende academies. 

Ik vroeg ook nog waar Stenden dan voor staat, maar het is een bedachte, makkelijk uit te spreken naam en het betekent eigenlijk niks. 

En wie de mural heeft gemaakt kregen we ook van deze aardige meneer te horen. Namelijk Jay Kaes, een Spanjaard. 

'Reading unlocks creativity'.

De bedoeling is dat studenten, docenten en voorbijgangers aangemoedigd worden de wereld van boeken in te duiken. 

In het gebouw is een bibliotheek gevestigd en je loopt dus inderdaad zo een boek binnen

Gemaakt  in opdracht van het Fries Leesoffensief en gemaakt door Jay Kaes dus,  in 2024, maar daarachter zit Writers Block, een streetart collectief. 

Ik vond het echt werk  indrukwekkend. Telkens weer lees en hoor ik  dat het treurig is gesteld met het leesplezier en met het lezen van de jeugd. Dus ik hoop maar dat het een beetje invloed heeft. Bijvoorbeeld op de Pabostudenten die hier ook zitten. 

Linking to Sami's Colourful World

Vrijheid

 Gisteren over het Waterlooplein en vandaag over een plek vlakbij. Je moet dus goed naar boven kijken in Amsterdam, maar ook naar de grond, zo blijkt: 

Dat is toch een prachtige zin die daar zomaar op straat lag. 

Ik weet van Spinoza alleen dat hij een joods-Nederlandse filosoof was in de 17e eeuw. En dat hij deel uitmaakt van de Canon van Nederland. 

En ik ken zijn beeld in Amsterdam. Altijd als ik daar langs loop en kijk, want ik vind het een fraai beeld, zijn er toeristen die bij en met dat beeld op de foto gaan. 

Het kan zijn dat ze het beeld mooi vinden, het kan zijn dat ze Spinoza bewonderen.

De steen met die zin, lag niet hier hoor,  die lag een klein stukje verderop, bij het Waterlooplein. En dat is precies de buurt waar Spinoza werd geboren. Een joodse buurt. Waar veel Portugese vluchtelingen woonden. 

Op de eerste foto is het beeld niet compleet. Op de volgende wel:

Het beeld is van brons en die steen is van natuursteen. Het is een icosaeder. 

Ik voel me dan altijd nogal stom, want van een icosaeder heb ik nog nooit gehoord. Het blijkt een twintigvlak te zijn. En het verwijst naar het slijpen van de geest. 

De tekst eronder, op het podium,  luidt: Het doel van de staat is de vrijheid. 

En dan nog die vogeltjes op de mantel van Spinoza: een van ver komende halsbandparkiet en een inheemse mus. Zij symboliseren de multiculturele samenleving. 

Het beeld is van Nicolas Dings en werd in 2008 onthuld.

Waterlooplein

Dit vond ik erg leuk, een tijdje geleden al weer, in juli: 

Op het Waterlooplein in Amsterdam zijn allerlei oude foto's geplaatst, groot. 

Foto's die vertellen hoe het er vroeger aan toe ging op die markt. 

Foto's als deze: 

Ik vond het leuk om te zien hoe de kooplieden van vandaag die foto's meteen integreerden in hun uitstallingen

Nog eentje:

Ik heb de foto's gemaakt tijdens twee wandelingen. 

De eerste keer toen de markt 'in bedrijf' was en de tweede keer was het op een zondag toen er geen markt was en ik dus op m'n gemak de foto's kon fotograferen.

Ik ben eigenlijk wel een beetje trots op deze serie.

Toen ik later een beetje zat te googelen op Waterlooplein,  omdat ik me ineens afvroeg waarom het plein de naam heeft gekregen die het heeft, las ik nog het volgende: 

'Het Waterlooplein is een plein in het centrum van Amsterdam. Het plein is bij een raadsbesluit van 19 december 1883 (om nog niet opgehelderde reden) vernoemd naar de Slag bij Waterloo'.

Daar moet ik dan erg om lachen!

Zachtop lachen

Twee boekomslagen. Het eerste hoort bij het luisterboek  Zachtop Lachen, het tweede bij de papieren versie van het boek. 

Het geeft aan dat ik het boek gedeeltelijk luisterde,  vervolgens, zoals altijd bij een goed boek, ongeduldig werd en het 'echte' boek uit de bieb haalde en las. 

Ik dacht als ik het uit heb ga ik kiezen wat ik het beste omslag vind. Ik héb het uit en het eerste vind ik zonder twijfel het mooist. Een puzzel, maar wel eentje die opgelost wordt. Uiteindelijk. 

Het verhaal: 

Malou is drieëndertig. 

Ze slaapt heel slecht en ze heeft angsten. Vooral in het verkeer. Bovendien is er net baarmoederhalskanker bij haar ontdekt. Ze slikt 'pammetjes'.  

Genoeg redenen om een psycholoog te bezoeken.

Ze is stoer en maakt tijdens de sessies bij de psych voortdurend harde grappen. 

Ze relativeert alles maar hij trapt daar niet in en houdt vol. 

De sessies bij de psycholoog worden letterlijk weergegeven: wat hij zegt,  wat zij zegt. Wat hij doet (EMDR) en hoe zij daarop reageert.   

Steeds onder de kop Gifbeker, slok elf of Gifbeker,  slok twaalf.

(In het luisterboek, dat Malou Holshuijsen zelf voorleest, wordt dat wat de psycholoog zegt,  voorgelezen door een man, Paul de Munnik. Dat was beslist een vondst, het maakte het luisteren heel bijzonder) 

En tussendoor hoofdstukken die gaandeweg duidelijk maken waardoor Malous trauma's zijn ontstaan. Daarbij geeft ze steeds aan op welke leeftijd de dingen gebeurden. 

Het gaat over haar Indische oma Helena, haar allerbeste vriendin Madé, haar moeder, haar jongere broer, haar stiefopa Rob Houwop, Jappenkamp, Alzheimer,  haar leven. 

Enfin, de psycholoog houdt dus vol en uiteindelijk geeft Malou toe en wordt duidelijk wat er precies is gebeurd en welke combinatie van factoren tot haar huidige problemen heeft geleid. 

Laatste regels: 

Opeens moet ik lachen. Zachtop maar steeds harder. De tranen blijven. De lach blijft ook. 'Ik blijf bij je', zegt ze. 'Victor komt je ophalen. En ik blijf bij je tot hij er is'. 

'Dat is fijn', zeg ik.

Dat is fijn, voel ik. 

Ik vond het boek prachtig. Een aanrader. Zo mooi geschreven (en voorgelezen). Zo geestig, zo hard, zo subtiel.

(Met dank aan Angry Old Wife voor de tip)

To Breathe Mokum

We liepen door Amsterdam en kwamen langs de Oude Kerk. 

'Je wil zeker naar binnen?' zei ik tegen mijn man en ja dat wilde hij. 

Wat werden we daar verrast zeg. 

'Het licht valt net mooi', had de man die ons binnen liet gezegd. 

En ik dacht ja hoor dat zal best, het is daar altijd mooi. 

Maar toen... dit was wat ik zag:

Het bleek dat een kunstenares genaamd Kimsooja, een Koreaanse kunstenares,  44.000 (!) ruitjes van de prachtige hoge en grote ramen met transparant folie bekleedde. Daardoor breekt het zonlicht in regenboogkleuren. 

Ik wist werkelijk niet wat ik zag, zo mooi. 

Het licht viel niet alleen op de pilaren, maar overal. Ook op de grond, op de eeuwenoude vloeren, op de grafstenen. 

En dan liggen er overal op die vloeren hoopjes, bundels, kleurrijke textiel. Geïnspireerd op traditionele Koreaanse wikkeldoeken.  

Ze lijken een beetje op kleine poefs.  Die heten bottari en die zijn gevuld met textiel uit diverse Amsterdamse, lokale gemeenschappen. Dat laatste las ik hoor, want dat zie je natuurlijk niet. 

Dat van die kleren past bij Amsterdam, al vanoudsher een stad van aankomst en vertrek. En van meerderheden en minderheden. 

We zijn echt een hele tijd binnen geweest. Ik heb er ook gewoon een poosje heel rustig gezeten om de kleuren te laten inwerken. Fantastisch en wat een rust gaf dat. Niet alleen voor mij zoals je ziet.

De tentoonstellling duurt nog tot 9 november en is gratis met de MJK. 

Ik geloof onmiddellijk dat we geluk hadden met het licht. De Oude Kerk hééft iets met licht. Haha, we hebben het in die kerk ook wel eens minder goed getroffen met de lichtval. Dat kun je hier nog lezen, klik. 

Herhaling

Voor de bloghop bij Conny had ik me voorgenomen voor elke 'opdracht' iets anders te doen / uit te proberen. Een andere techniek bedoel ik. 

En ik besloot meteen al dat ik ging beginnen met foto's.  Het thema was 'Herhaling' en je wil niet weten hoeveel foto's ik maakte met dat thema. 

Kiezen is altijd mijn probleem, dus ik toon nu gewoon mijn eerste drie foto's.

Wat de volgende keer het thema is, dat kun je hier lezen, klik

En het is nu nog vroeg, maar straks kun je daar ook zien wat andere deelnemers hebben bedacht en gemaakt, klik

Mejuffrouw Matthijssen

Toen ik niet getrouwd was was ik Mejuffrouw.  Als er dan bijv. een brief kwam van de gemeente, mijn werkgever, was die gericht aan Mej. B. van de Griend.  

Mondeling werd ik aangesproken of voorgesteld als Juffrouw van de Griend. 

Dat laatste was dus niet omdat ik juf was, nee, alle ongetrouwde vrouwen waren juffrouw. 

En als je dan getrouwd was werd het Mevrouw, maar dan met de naam van je echtgenoot er achter. 

Dat is nu helemaal niet meer zo.

Zelf gebruik ik bovendien de naam van mijn man niet. En in de laatste vijftig jaar is dat (me)juffrouw bijna totaal verdwenen.

Ik moest er alleen nog even aan denken toen ik in Leeuwarden was en toevallig langs het Historisch Centrum liep. Daar bleek een tentoonstelling te zijn getiteld: Mejuffrouw Matthijssen

Ik lees of hoor altijd graag iets over die sterke vrouwen van vroeger, dus ik ging even kijken. 

Nou, Mejuffrouw Matthijssen was er eentje hoor. 

Gerharda Henriëtte Matthijssen was fotografe en dat was,  in haar tijd (1830-1907),  echt wel bijzonder. 

Ze had een eigen atelier, 'Atelier de Photographie voor Dames', maar in haar klantenkring fotografeerde ze ook mannen. En groepen en kinderen. Dat waren wel vaak mensen uit de Leeuwarder en Friese elite. 

Bijzonder hoor want dat fotograferen ging natuurlijk niet zoals tegenwoordig.  Gerharda moest niet alleen kennis hebben van de camera, maar ook weten hoe er ontwikkeld moest worden en zo. 

Ze deed dingen die de meeste vrouwen toen niet deden.

Zo klom ze op de kerktoren, met haar camera, om van bovenaf foto's van Leeuwarden te maken

Ze is zelfs een tijdje in London geweest om les te krijgen van een vrij beroemde Franse fotograaf. 

Gerharda schilderde trouwens ook, gaf tekenles aan vrouwen uit de hogere klasse én had een eigen kunstgalerie, waar werk te zien was van bekende kunstenaars als Mesdag en Bisschop. 

Nóg een wapenfeit.  Ze organiseerde in 1878 een belangrijke expo: Tentoonstelling van voorwerpen van Nijverheid en Kunst uitsluitend door Vrouwen Vervaardigd'.

Ze was niet zo zeer een activiste, maar deed dingen die je toch wel feministisch zou kunnen noemen. Hoe dan ook, Gerharda Henriëtte Matthijssen was haar tijd ver vooruit.

Kastjes....

 Wat lijken die lockdowns al weer lang geleden hè. In die periode kon er heel veel niet. Een van die dingen was dat er geen georganiseerde gidswandelingen konden plaatsvinden. 

In Leeuwarden is er toen een route uitgezet langs dertig (30) verschillende elektriciteitskastjes. Ze noemden het een DIY, do it yourself. 

En dat is precies wat wij kortgeleden deden. 

We volgden die route, niet helemaal, maar toch wel een groot deel. 

Er zijn wel wat kastjes die aan het vervallen zijn, afgebladderde verf enzo en  dit kastje hiernaast (beschilderd door Klaas Lageweg) is echt beklad, maar dat was een van de weinige. 

Bovendien leverde de wandeling ons nog twee zeer fraaie muurschilderingen op (die komen een andere keer) en  kwamen we in delen van Leeuwarden die we anders nooit bezocht zouden hebben. 

Hier zie je bijvoorbeeld Karst Leemburg, dat is de enige Leeuwarder winnaar van de Elfstedentocht in 1929. Je ziet een lijster in de Lijsterstraat. Mandela natuurlijk en een ode aan Mondriaan. De laatste is gemaakt door Henk de Vries. Als er geen naam van de maker bij staat, dan is het van Roy Schreuder. 

Hierboven zie je eerst De Visser.  Dan De Leeuwerik,  je raadt het al, in de Leeuwerikstraat. Willy Suskind, gemaakt met Klaas Lageweg. En Nonnen. 

Op de meeste kastjes heeft dat wat er op is afgebeeld wel wat te maken met Leeuwarden en/of Friesland. 

- Wat de nonnen betreft, hier dicht bij was het Bonifatiusziekenhuis, waar ze werkten. 

- En die ene non, dat is zuster Desiree. In 2004 werd dat Bonifatiusziekenhuis gesloten en werd er een foto van haar gemaakt. Die foto schilderde Klaas Lageweg na. Zuster Desiree toen ze bij de ingang van het ziekenhuis de laatste baby zag vertrekken. 

- En Suskind bijvoorbeeld was een geliefde (Joodse) leraar Duits in Leeuwarden. Hij vertelde zijn leerlingen dat hij zelfmoord zou plegen als de Nazi's Nederland zouden bezetten. Hij was bang dat zijn gehandicapte zoon voor medische experimenten zou worden gebruikt. Een dag na de Duitse inval werden de dode lichamen van het gezin aangetroffen.  

Ik heb er nu dus tien laten zien. En daar laat ik heb bij, bijna. Want er was nog iets toevalligs. Ik zei al dat we door een heel andere buurt liepen dan gewoonlijk. Aan het begin van die route, maakte ik deze foto. Gewoon, omdat ik een mooi huis zag met een intrigerend naambord. Intrigerend omdat koningin Juliana pas in 1909 werd geboren.

Maar goed,  helemaal aan het eind van onze route, daar was Juliana weer. 

Ha, heel gewoon op een elektriciteitskastje. 

Ze heeft altijd haar best gedaan om gewoon te zijn. En dus was dit wel weer heel passend. Toch?

Linking to Sami's Colourful World