Op weg naar Brugge

We hadden een paar dingen die we in deze vakantie echt per se wilden doen. Een van die dingen: op de fiets naar Brugge. 

Een lekker tochtje was het. Aanvankelijk nog best fris want we vertrokken vroeg. Maar met verschillende laagjes,  die je als een ui af kunt pellen, was het echt heerlijk. 

Werd het zelfs warm. En dat vond hij zo te zien ook:

 

Hij was  hard aan het werk en wilde best een praatje maken toen hij zag dat ik een foto wilde maken. Hij vertelde dat deze strook land te smal is om het machinaal te doen en dat het dus maar op een ouderwetse manier moest gebeuren. 

Ik kreeg onmiddellijk beelden van heel vroeger, zo'n oude schoolplaat met een kar met hoog opgetast hooi. En dan daarnaast iemand die ligt uit te rusten...

Maar overal werd hard gewerkt. Mooi om dat pas geploegde land te zien, mooi die apparaten. Het is zo rustig in Zeeuws-Vlaanderen, zo stil. 

Vakantie

Heel even zag ik het somber in vorige week toen we een paar dagen (van maandagmiddag tot en met vrijdagmorgen) in een huisje waren,  in Groede (Zeeuws-Vlaanderen). Dat kwam omdat we er in juli ook al waren, toen met het gezin van onze dochter. 

Ik had er hartstikke zin in, maar toen we er eenmaal waren en Anna niet zo maar even binnen kwam lopen en we geen wandelingetje konden maken met Noor en Jet, dacht ik: ik vind er niks aan. 

Maar dat was onzin natuurlijk, want de zon scheen, we gingen lekker fietsen en toen ik eenmaal de vuurtoren van Breskens had gezien:

En nog een keer vanaf  het strand van Breskens:

Toen we aan de overkant Vlissingen in volle glorie zagen liggen:

Toen we verder fietsend langs de Westerschelde zagen dat Nummer Een slechts 2 km weg was:

En toen we tenslotte een spectaculaire zonsondergang mochten aanschouwen:

Toen wist ik dat het heerlijk zou worden. En dat werd het ook! Wordt vervolgd.

In memoriam

Dit stukje schreef ik in 2016. Klik

Ook in 2018 schreef ik er over. Een vervolg zou je kunnen zeggen: klik

Het ging over Susanne de Hoop-Cohen. Het ging over haar kleidochtertje Clairy de Hoop. Het ging over het Nationaal Holocaust monument. Je kon bijdragen aan dat monument door een naam te adopteren. 

Ik adopteerde de naam van Susanne en Mieke die er hier bij mij over las adopteerde de naam van Clairy, Claire. Mieke zei toen dat grootmoeder en kleindochter weer bij elkaar waren. 

Susanne en haar kleindochter Claire, beiden vermoord in Sobibor.

En nu, in 2021, schrijf ik er weer over. Want het monument  in Amsterdam is eindelijk klaar. Het werd kort geleden door de koning geopend.  

Waarom het zo schandalig lang heeft geduurd is voor mij echt niet te begrijpen. Waarom er steeds maar weer uitstel optrad, waarom er protesten waren, waarom de rechter moest beslissen... ik snap het niet. 

En helemaal niet nu ik het monument heb gezien in het echt. Afgelopen zondag. 

Want het is prachtig, zeer indrukwekkend en ontroerend mooi. Een fantastisch ontwerp van Daniël Libeskind. 

Een monument dat er zonder de niet aflatende ijver en toewijding van Jacques Grishaver nooit zou zijn gekomen vrees ik. 

Een belangrijk monument ook.

Mijn foto's doen op geen enkele wijze recht aan het monument. 

Je loopt door een soort doolhof van stenen. Iedere steen met de naam van een slachtoffer van de Holocaust. Rijen en rijen vol. 

Het is er rustig, je ziet de weerspiegeling. Die steeds zal veranderen afhankelijk van het tijdstip en het weer.  

En telkens, telkens weer die stenen. Met de namen van Joden, Sinti en Roma. 102.000 namen.

Honderdtweeduizend mensen die nooit een graf kregen. . 

Als je de bovenkant van die muren zou kunnen zien, zou je zien dat het letters zijn,  letters die samen de woorden  Le'Zecher vormen, In Memoriam.

Er is ook nog een namenwand met 'lege stenen', ter nagedachtenis aan onbekende slachtoffers of om namen op te zetten die in de loop der tijd nog aan het licht zullen komen. 

Ik ging natuurlijk op zoek naar de stenen voor Susanne en voor Claire. De namen staan op alfabet, dus al lopend, vonden we het vrij makkelijk.

 

In deze hoek vond ik hun stenen. 

Als je goed kijkt zie je op de voorgrond witte steentjes liggen. Dat is een oeroude Joodse traditie. Als je een graf bezoekt leg je er een steentje. 

En kijk, onderaan het rijtje van Susanne lag nog geen steen. Maar nu wel, nu wel. 

Onder de rij van Claire lagen wel een paar stenen. 

Maar ook daar heb ik een steentje bijgelegd. Een kleintje, Claire was acht jaar. 

Een monument om te herinneren, te rouwen en te herdenken. Om te bezinnen...

Two houses

In Haarlem, I saw two beautiful murals. 

They are painted on the walls of two houses facing each other. One of the home-owners is a member of my book club and she told me about these murals. 

So when I had to be in Haarlem for something else, my husband and I  took a walk and went to see.

The name of the street from where you can see the mural,  is Kinderhuissingel, and that's why my friend knew it had to be something with children. She had a photo and the artist, Sidney Waerts took care of the rest. 

I love the sepia çolours. Dutch children, in clothes of past times, throwing stars. 

It's so nice to do such a thing, to have your house painted by an artist,  and thus improve the city, the neighbourhood and your house...

The neighbours on the other side of the street got enthusiastic  and also had their wall painted. Same atmosphere, same artist: Sidney Waerts.

Thank you Else, for telling me about your house and the mural.

Linking to Colourful World 

Wie we daar hebben

Wie we daar hebben? Het is Laurens Janszoon Coster. En dit beeld staat in de tuin van het Stedelijk Gymnasium in Haarlem. 

Als je goed kijkt zie je dat hij een losse letter in zijn hand heeft. De letter A. 

En met dit beeld, dames en heren, wordt de man geëerd (zie de lauwerkrans op zijn hoofd), de man die de boekdrukkunst heeft uitgevonden. 

Dwz. hij vond uit dat je makkelijker en sneller kon drukken met losse letters. Daarvóór werden er ook al boeken gedrukt, maar  gebruikte men een houtsnee van een hele bladzijde en dat was veel meer werk

Ik heb het verhaal vaak verteld in de eerste jaren van mijn juffenleven. Dat Laurens in een bos in Haarlem een letter uit een boom sneed, dat die letter in het zand viel en een afdruk achterliet en dat Laurens toen dacht: Ah!!!!!!!!!! 

De boekdrukkunst was uitgevonden.

En altijd vertelde ik er bij dat we ontzettend blij mogen zijn met deze uitvinding, omdat lezen heerlijk is. 

Daarna waren er twee mogelijkheden. Of we gingen zelf letters maken en afdrukken, of ik ging lekker voorlezen.

Ik vertelde er overigens wel altijd bij dat het niet helemaal zeker was en dat de Duitser Gutenberg misschien wel de uitvinder was, maar dat het met die letter best zo gegaan zou kunnen zijn. 

Tegenwoordig is volkomen duidelijk dat het echt Laurens Janszoon Coster niet was. Op de Grote Markt in Haarlem staat ook nog een groot standbeeld van hem. Zijn woonhuis op die markt heeft een inscriptie en er is in De Hout nog een gedenkteken op de plek waar die letter gevallen zou zijn. 

Allemaal fabels. Niet de boekdrukkunst uitgevonden, niet gewoond op die plek en er was geen bos daar in zijn tijd enz. 

Eén ding is zeker: de boekdrukkunst IS uitgevonden. Wat een geluk!

Ik zag een erg leuk You Tube filmpje, van Visit Haarlem,  het duurt zeven minuten:

Aanwijzingen

 

Ja, dat Haarlem, een heerlijke stad. Dat voel je, dat zie je, meteen als je er binnen bent. Het zijn niet alleen de huizen. Niet alleen de hofjes of de gevels. Het is niet alleen het Spaarne,

Het is het totaal. En natuurlijk alle tips en aanwijzingen die je er krijgt. Soms oud, soms recent...

Hoe dan ook, ik kan naar eer en geweten zeggen dat ik alle hier getoonde aanwijzingen heb opgevolgd, allemaal. Echt waar:

Heerlijk in het zonnetje

 

Van verre zag ik hem al zitten, vanaf de andere kant van de brug. 

'Wat een mooi plaatje', dacht ik.

 

Dichterbij gekomen vroeg ik het maar gewoon: 

'Meneer, u zit daar zo heerlijk in het zonnetje, met uw kat, het is een plaatje. Mag ik een foto van u maken?'. 

'Natuurlijk mag dat', zei hij vriendelijk. (De meeste mensen zijn echt aardig). 

'Natuurlijk mag dat, maar eh... u moet wel weten dat het niet mijn kat is. Ik woon hier niet. 

Ik ging hier gewoon eventjes zitten uitrusten en toen sprong de kat op mijn schoot. Ik zit hier al een hele tijd. En kijk, het geld ligt daar gewoon op de grond'. 

We keken en inderdaad, daar lagen wat munten. Mijn man bukte, raapte het voor hem op en legde het naast hem op de bank. Hij grijnsde

Hij en de kat zagen er buitengewoon tevreden uit. Ik denk dat ze er nog een hele tijd hebben gezeten. 

Zondagmorgen in Haarlem! 

Puzzelen in Haarlemse hofjes

De wandeling in Haarlem toonde ons een heleboel 'hofjes'. Geen wonder, er zijn er maar liefst tweeëntwintig. 

Ze waren bijna allemaal dicht, misschien door Covid, misschien doordat de bewoners zondagsrust preferen. Wat ik snap. Maar bij bijna allemaal kon je toch wel wat zien hoor. Door een hek, of op de muur.

Deze steen vond ik wel heel erg leuk. 

Ik heb een tijdje gepuzzeld: Voor vrouwen acht en twee mael ses.  En ik kwam er nog uit ook. Acht en twee is tien,  mael ses is zestig. Of zou het sestig zijn? (8+2) x 6 = 60

Voor vrouwen van zestig dus. Later las ik nog een andere aanwijzing, namelijk 8+ (2 x 6) = 20. Het hofje bood plaats aan twintig vrouwen. 

En dan te bedenken dat dit hofje/gesticht al werd opgericht in 1395. Dertienhonderdvijfennegentig. Dat is wat hè. De vrouwen die er woonden toen, moesten wel betalen, maar kregen daarvoor medische hulp en medicijnen. Hun begrafenis werd betaald en ze kregen een bedrag voor boter en vlees. 

Er zijn nu nog dertien kleine woningen. Tiny houses zou je kunnen zeggen. Ik zou er zo in willen.

Deze steen vond ik ook erg mooi. Een ziekenhuis voor behoeftige lieden en wat later voor vrouwen. Gesticht door Hugo van Assendelft in 1435. Mensen hadden zorg voor elkaar dus. Je kunt de indeling goed zien, met bedsteden. 

Dit zat niet in de wandeling, dus ik moest thuis gaan googelen. En het blijkt dat  deze steen ook een puzzel is. 

Vroeger waren de hoofdletters van de tekst gekleurd. Die moesten dan omgezet naar Romeinse cijfers, dan alles optellen en dan krijg je  1435.  Die gekleurde letters samen vormden dan het jaartal van de oprichting. 

Die Middeleeuwers toch hè, die konden er wat van! 

Zuurstofschuld

 

Dit boek, deze roman, heeft me zeer bezig gehouden. 

Ik begreep het aanvankelijk niet zo erg. Dat kwam doordat het weliswaar een roman is, maar er zijn ook verschillende non-fictiestukken doorheen gewerkt. 

Stukken die ik trouwens zeer interessant vond. Een heel hoofdstuk over Alison Hargreaves. Zij was de eerste vrouw die zonder zuurstof en zonder sherpa's de Mount Everest beklom. Ze stierf op de K2, toen ze 33 jaar was en liet twee jonge kinderen achter. Een van die kinderen, haar zoon Tom, stierf later ook in de bergen. Hij was toen 30 jaar oud. 

Een stuk over Toni Kurz, een klimmer die omkwam op de Noordwand van de Eiger. 

Maar ik moest iedere keer weer opnieuw er in komen als het gewone verhaal weer verder ging. 

Dat is het verhaal van Walter Welzenbach en Lenny Tichy. 

Twee vrienden die samen leren klimmen.

Lenny is iets ouder en weet al heel veel als ze elkaar leren kennen. Theorie uit een grote verzameling boeken. En ook wat meer praktijkervaring. Maar Walter leert snel. 

Ze oefenen samen op de pijlers van een brug  en gaan dan over naar de Alpen. Daarna naar de echte hoge bergen.  

Klimmen is hun leven. 

De vraag is wel wat er nog te (over)winnen valt. Iedere berg is al beklommen, door mannen, door groepen, door vrouwen, met zuurstof, zonder zuurstof, de oudste vrouw, de jongste man...

De twee ontdekken op een bepaalde berg wel iets nieuws, een nieuwe route. 

Vervolgens krijgt Lenny een baan, een vrouw en een kind en klimt niet echt meer. Walter is dan een eenzame klimmer geworden. 

De roman eindigt  met wat Walters laatste tocht moet worden. Een berg van 8188 m hoog.  Walter klimt het liefst alleen, maar gaat op een bepaald punt toch weer samen met een andere,  veel jongere klimmer, Monk. Hij redt Monk als diens tent verloren gaat. 

Walter is  inmiddels al vrij oud voor een klimmer en heeft slechte longen. Hij zal klimmen op 'zuurstofschuld' zoals dat genoemd wordt. Gebrek aan zuurstof boven de 8000 m. 

Ze bereiken de top. 

Walter heeft een dodelijk poeder bij zich en mengt dat met water in een van zijn drinkbekers. 

Het is niet zo duidelijk of hij dat drankje ook neemt. Maar ik denk van wel. 

Alle hoofdstukken hebben als titel een bepaalde hoogte. Niet chronologisch, het begint met de laatste tocht van Walter, 8188 m en 7620 m, de afdaling 

Daarna van 11 m (dat is de hoogte van de brug waar Walter en Lenny oefenden)  via steeds andere hoogtes weer tot 8188 m. De top bereikt.

Aan het begin van het boek, in het eerste hoofdstuk getiteld 8188 m, zegt Walter: 'Het was een mooie dag om boven op mijn laatste berg te staan'. 

Dan zou je na de laatste keer 8188 m, aan het eind van het boek,  de afdaling verwachten. 

Maar de laatste twee hoofdstukken  hebben alleen een titel: 7620 m. Een lege bladzijde met die titel. Twee keer.

Al met al een intrigerend en fascinerend boek. Ik ben benieuwd of er mensen zijn die het al lazen en wat zij er van vonden. 

Top!

In plaats van een zondagmorgenwandeling in Amsterdam, deden we afgelopen zondag een wandeling in Haarlem. 

We waren eerder die week in Haarlem voor iets anders en die stad is gewoon zo aantrekkelijk dat we ter plekke besloten er zondag te gaan wandelen. Ik ben er vaak geweest hoor,in Haarlem, maar als je een beschreven route wandelt zie je echt meer. 

Op wat we allemaal zagen kom ik later nog wel eens terug. Maar we eindigden in ieder geval in het Teylers museum. Het oudste museum in Nederland.

In 1784, werd tegen de achterkant van Pieter Teylers huis een museum gebouwd: de ovale zaal. En die is er nu nog steeds. Dat op zich vind ik al erg interessant. Bijna 250 jaar oud. 

Maar het ging me nu om iets dat in die ovale zaal te zien is. 

Zijn jullie wel eens op de Mont Blanc geweest? Ik wel, maar niet op de top. 

Die is 4808,73 m hoog en daarmee de hoogste berg in Europa. 

Nou in dezelfde tijd dat het museum in Haarlem ontstond, kwamen de eerste bergbeklimmers in actie. De top van de Mont Blanc werd voor het eerst bereikt in 1786. 

Een jaar later in 1787 werd er wetenschappelijk onderzoek gedaan, door ene Horace Benedict de Saussure. 

En die nam gewoon het topje van de berg mee. Het hoogste ijsvrije stukje. 

Nog later kocht de directeur van het museum dat topje,  van de zoon van de Saussure. En sindsdien ligt het in de ovale zaal. 

Ik had er geen idee van. 

Bergbeklimmen had altijd mijn interesse, al sinds ik een kind was. 

Voornamelijk omdat ik er niets, maar dan ook helemaal niets van begrijp. 

Ja, ik heb er veel over gelezen,  ik begrijp wat klimmers doen, ik ken de terminologie, ik heb weet van het materiaal. 

Waarom ze hun leven waagden en wagen, die klimmers,  dáár snap ik niks van. Maar het boeit me heel erg.

Toch wist ik niets af van die top in het Teylers. Ik las erover in het boek Zuurstofschuld van Toine Heijmans. 

En nu heb ik het met eigen ogen gezien. Een ding is zeker:  ik zal nooit dichter bij de top van de Mont Blanc komen dan afgelopen zondag! In Haarlem!

Sunny!

 My friend Marieke and her husband Leo are always trying to make the garden behind their house more beautiful, cheerful. A happy place!

We did not have a very nice summer here in the Netherlands, but as you can see: in their  garden the sun is shining! 

Marieke and  Leo (he's the painter) went to Chartres, to Paris and to the beach!

Linking to Sami's Colourful World

Gezichtjes

 

Eerst eentje van Iris, een leeg filmdoosje van haar Polaroid. 

Daarna eentje van Joost. 'Een chagrijnige wals op mijn werk', mailt hij.

Zelf zag ik er ook een, in het mooie Hindeloopen. En dat was het voor deze keer. Blijf speuren, mensen. Blijf speuren! 

Hoge luchten

In 2019 was er in ons museum een  tentoonstelling genaamd 'Koele Wateren'. Prachtige schilderijen uit het Rijksmuseum met als thema Water. Ik heb er een paar keer iets van laten zien. 

Dat was een reizende tentoonstelling. Een samenwerking van vijf verschillende musea en het Rijksmuseum. 

Ik heb veel tijd in die tentoonstellingsruimte bij ons doorgebracht en werkelijk genoten van die prachtige werken. Sommige niet altijd te zien, want afkomstig uit het depot van het Rijks. 

De tentoonstelling trekt van het ene museum naar het andere  en bestrijkt op die manier het hele land. Hoorn, Bergen op Zoom, Zutphen, Gouda en Harlingen. 

En water is niet het enige thema; over een periode van acht jaar zijn er vier verschillende thema's: aarde (Lage landen), water (Koele Wateren), lucht (Hoge luchten) en vuur. 

Ik vind het idee al briljant en de uitwerking is dat ook.

Enfin, de derde tentoonstelling is nu begonnen:  'Hoge luchten' . 

Vooral mijn man wilde niet wachten tot die in óns museum komt. Hij wilde gewoon vast gaan kijken, in Harlingen. En ik wilde heel graag mee. 

In Harlingen, in het Hannemahuis, wat een erg leuk gemeentemuseum is, zagen we heel veel luchten. Vooral gericht op luchten in steden. 

Dit doek (het is een kopie) bijvoorbeeld heet 'Gezicht op Dordrecht bij zonsondergang' en de kunstenaar is Aelbert Cuyp. 

De lucht in mijn geboortestad! 

Ook hier van deze tentoonstelling hebben we van genoten. Er waren leuke museummensen die wat vertelden over sommige schilderijen en die schilderijen waren mooi. Op een of andere manier niet zo indrukwekkend als de Koele Wateren, maar toch wel heel erg leuk. Dit schilderij bijvoorbeeld. Van Nicolaas Baur. In 1806 geschilderd.

Tuurlijk, ik keek naar de lucht. Maar nog veel leuker vond ik het verhaal erbij. 

Dit was een van de eerste schaatswedstrijd voor vrouwen. In 1809 op de Stadsgracht in Leeuwarden. Vierenzestig vrouwen deden mee, op Friese doorlopers. De hoofdprijs was een gouden oorijzer. 

Maar men sprak er schande van. De vrouwen trokken hun jakjes uit om beter te kunnen bewegen. Foei, blote armen,  wat een onzedelijkheid. 

Er schande van spreken, maar wel kijken natuurlijk. Kijk eens: rijen dik

Als ik in Harlingen woonde, zou ik zeker nog eens gaan kijken. En misschien bezoek ik de tentoonstelling nog een keer in een van de andere steden. Want heeeeeel toevallig zijn dat ook allemaal leuke steden om gewoon te bezoeken!