Totaal aantal pageviews

donderdag 8 maart 2018

Rapenburgerstraat

In de hal van het Stadsarchief in Amsterdam, is een tentoonstelling, genaamd 'Rapenburgerstraat 1940-1945'.
Eigenlijk was die straat een gewone straat, een lange straat midden in de Joodse Buurt.


Maar ook wel een beetje een bijzondere straat omdat er een Nederlands-Israelitisch Seminarium was én een Nederlands-Israelitisch meisjesweeshuis én een synagoge.
De mensen die er woonden waren over het algemeen ook hele gewone mensen, velen arm.
Er waren 180 huizen in die straat, vaak verdeeld in onder-midden en bovenhuis.
Weinig Joodse mensen die er in 1940 woonden, hebben de vervolging overleefd.


Er is veel onderzoek gedaan in de archieven om er achter te komen wie er woonden en wat er met ze is gebeurd. En dat wat daar uitkwam,  is allemaal te zien.
Heel veel foto's, heel veel papieren, heel veel mensen. Dat materiaal vertelt verhalen.
Guus Luijters die het initiatief tot dit onderzoek en de tentoonstelling nam,  vertelt (in een audiotour) dat hij er toe gekomen is door Sientje Abram.
Sientje, een meisje, geboren in 1931, in de Rapenburgerstraat. Op nr 36-hs.
Sientje was de dochter van Abraham Abram en Mietje Gans.
Ze was het zusje van Isak, Mozes en Aron en verhuisde later met het gezin naar nr 104.


Het gezin werd in 1942 weggehaald , een dag later geregistreerd in Westerbork en weer twee dagen later afgevoerd naar Auschwitz.
Isak en Mozes werden eerst nog uit die trein gehaald om dwangarbeid te verrichten, maar stierven uiteindelijk toch in 1943. De rest van het gezin werd meteen bij aankomst vergast.
Guus Luijters heeft nergens iets kunnen ontdekken dat aan Sientje Abram herinnerde. Niets over haar. geen foto, geen anekdote, niets. Iedereen die haar kende is vermoord en nabestaanden van overlevenden hebben nog nooit van haar gehord. Weggevaagd, dat is ze. Er zijn gewoon geen herinneringen. Zo treurig.
Ze heeft geen gezicht, Sientje.

Waar ik ook van onder de indruk was, was het stuk over het meisjesweeshuis, waarvan de directie sommige meisjes heeft kunnen redden. Bijvoorbeeld door heel simpel de namen van meisjes die op de vlucht waren, niet op te lezen van de presentielijst. 40 meisjes ontkwamen zo aan deportatie.



En er was nóg een tentoonstelling. Samen weer aan tafel . Over mensen die na de oorlog terugkeerden en hoe ze dat hebben ervaren.
Maar het werd mij te veel. Ik had eigenlijk genoeg aan Sientje.
Of ik nog eens terug ga, weet ik nog niet.
Ik vond nog wel een stukje Guus Luijters over Sientje. Dat was in de Wereld draait door, jaren geleden. Soms heb ik een beetje spijt dat ik bijna nooit naar DWDD heb gekeken. Maar ja, nu zag ik het alsnog.




En toevallig schreef Guus Luijters afgelopen dinsdag in zijn column 'Klein Geluk', in het Parool ook een stukje over een gezin uit de Rapenburgerstraat. Dat stukje kun je hier vinden: klik

11 opmerkingen:

Ageeth Mooij zei

Onvoorstelbaar en toch zo waar. Het doet soms zeer om erover te lezen, kijken, weten.

In de weer zei

Mooi dat we nu, op internationale vrouwendag, toch even aan Sientje kunnen denken.

Kitty zei

Het wordt me altijd koud om het hart als ik over dit soort dingen lees. En hoe ouder ik word hoe slechter ik er tegen kan. Ik kan me goed voorstellen dat het je te veel werd.

Marloeskreatief zei

Zo aangrijpend allemaal ,maar ook de keiharde waarheid ,onvoorstelbaar dat zoiets gebeurt is,,,,....

Anoniem zei

Vanavond wordt De wereld draait door een interessant aflevering. Adriaan van Dis gaat voor deze keer weer [nu echt laatste keer] zijn literatuurprogramma, Dit is Adriaan van Dis. doen.Speciale gast is Stephen Fry die nooit tijd had om te komen. Maar nu wel.

Sjoerd zei

Het is verbluffend wat er allemaal in die tijd gebeurd is met joden, waar we eigenlijk geen weet van hebben. In de eerste jaren na de oorlog waren de mensen de oorlog moe en waren meer bezig met de wederopbouw. Nu pas komt het besef dat we een stukje geschiedenis zijn kwijtgeraakt.

Pippa's Hus zei

Wat een indrukwekkende tentoonstelling. Niet te geloven toch wat mensen elkaar aan doen. XX Esther

mirjam kakelbont zei

En dan zijn er nog mensen die ontkennen dat de Holocaust heeft plaatsgevonden. Ongelofelijk... Ik word altijd zo verdrietig van dit soort verhalen. Jammer dat Sientje nooit een gezicht zal krijgen.

Marthy zei

Hele families weggevaagd, alsof ze nooit bestaan hebben. Zo verschrikkelijk, hoe heeft het kunnen gebeuren.

Anoniem zei

Afschuwelijk dat mensen dit elkaar aan deden (en nog doen, bv N-Korea; hoorde ik op de radio vandaag) Kan me goed voorstellen dat je afhaakte, ik kan er ook niet tegen.

Nietzomaarzooo zei

Onvoorstelbaar en helaas ook weer wel voorstelbaar. Want het gebeurt nog steeds. En we kijken nog steeds weg.