In ons Westfries museum hing een aardig schilderijtje met als titel 'Keukenmeid die vis schoonmaakt, voor een boerderij met hond'. (Egbert Lievensz van der Poel, 1621-1664). Ik moest altijd een beetje lachen om die titel, want hoe duidelijk wil je het hebben?
Maar goed, het gaat me nu even niet om het hele schilderij, maar om die pot die daar naast de deur aan de muur hangt.
Die pot namelijk is een spreeuwenpot en in het museum hing naast het schilderijtje een échte spreeuwenpot. Ik had dat nog nooit gezien en wist ook niet wat het was en waar het voor diende. Dat leerde ik in het museum.
Enfin, de rondleiding in Loevestein begon buiten, toen de gids vroeg of iemand wist wat daar nou toch hing naast het venster?
Ha, ik wist het. Een spreeuwenpot.
Maar wat ik niet wist was dat daar de uitdrukking: 'er een stokje voor steken' vandaan komt. Dat zit zo:
Zo'n pot hing vaak bij een boerderij. Met een wijde opening aan de zijkant. Bedoeld als nestelplek voor spreeuwen of andere vogels. En het is wel erg, maar als de jonge spreeuwen hun kopjes uit de pot staken, stak de boer of boerin een stokje voor de opening. Dan konden de ouders blijven doorvoeren en als ze groot genoeg waren werden de jonkies er uit gehaald en... gegeten. Spreeuwen waren een lekkernij in die dagen.
Wij kochten op Loevestein een Vogelpot.
Vogelpot omdat er ook andere vogels in kunnen, mussen bijvoorbeeld. Het ding is nog echt handwerk, aan een kant afgeplat en daarin de zijopening. Er zit een oor aan en ogen voor het aanvliegstokje. (Foto: Esschert Design)
Binnenkort gaan we de pot ophangen en dan maar afwachten. Een ding is zeker, we gaan hopelijk genieten van het jonge spul, maar niet van een spreeuwenpastei!
23 opmerkingen:
Aha, weer wat geleerd!
Vroeger ving de buurman van mijn ouders spreeuwen met een vangnet, om ze vervolgens te bereiden en op te eten.
Boeiend. Ik kende wel lijsterpaté uit het boek van Otje
Oh, I could never do that. The poor bird-parents!
The bird pot looks like a urinal! Interesting look.
Ben heel benieuwd of ie bewoond gaat worden! Leuk verhaal!
Ik zou het niet kunnen, maar het is wel een mooi bedachte oplossing. Die pot is geweldig...
Weer wat geleerd! Tja, andere tijden...
Wat een leuk weetje vertelde je ons weer! Ben benieuwd of deze spreeuwenpot heden ten dagen ook z’n werk ook nog doet!
De pot ken ik, maar die spreeuwenpastei als toegift. Nee, zo veel honger hoop ik nooit te hebben.
Leuk om te weten waar die uitdrukking vandaan komt! Mooie pot ook, we horen het graag volgend jaar.
Mooi verhaal en leuk om te weten waar de uitdrukking vandaan komt. Veel succes met het nestelen.
Oh help, gebraden spreeuw! Gelukkig is dat niet meer gangbaar tegenwoordig. Jullie hebben een mooi onderkomen voor de tuinvogels.
Mooie vogelpot en met de achtergrondkennis erbij is het nog een meerwaarde.
Ik ken de spreeuwenpot wel, maar heb hem niet. Heb eigenlijk geen zin in spreeuwen in mijn tuin.
Maar ik las laatst ook dat andere vogels er ook in nestelen... dus misschien toch maar een kopen...
Dat stokje, ik dacht altijd dat het was om te voederen. Dat deden ze dus speciaal om de jongen groter te laten worden zodat ze meer spreeuwenvlees hadden.
Nou, dat is niks voor mij hoor :-(
Wat een interessant verhaal over die pot. Ik ben benieuwd of er bij jullie vogels in gaan komen.
Altijd leuk om over het ontstaan van een uitdrukking te lezen.
De spreeuwenpot ken ik wel en ik steek ook wel eens ergens een stokje voor, maar kende de oorsprong van het gezegde niet. Leuk weetje.
Wat een mooi verhaal weer. Ik moest aan Agatha Christie denken. Zij schreef over een vergiftige pastei. Ik blijf al die historische verhalen leuk vinden.
Onze spreeuwenpot is ieder jaar bezet door een paartje koolmezen...en de spreeuwen krijgen het ieder jaar weer voor elkaar om onder de dakgoot te nestelen ondanks al het gaas was er tussen gestopt is.Ach,als ze er zoveel moeite voor doen mogen ze gewoon ieder jaar blijven.
Heel interessant. Ik weet dat men in België heel lang op vogeljacht ging.
Wat een leuk weetje en de vogelpot vind ik super mooi, die zou ik ook wel willen hebben. Zeker nu ik van het verhaal weet :)
Groetjes Anita
Wat een leuke weetjes. Kijk je toch weer met andere ogen naar een leuke pot.
Wat is dat weer leuk om te weten.
Altijd interessant spreekwoorden of gezegden.
wat een leuk weetje! Prachtig schilderij overigens!
Een reactie posten