Jong in de 19e eeuw

Wat ik al vertelde, toen we naar Malle Babbe gingen luisteren in Haarlem, waren we eerst al in Teylers geweest.
Teylers is het oudste museum in Nederland, uit 1778.
Het museum zelf is prachtig. Het is geloof ik ook een monument
Een groot deel van de collectie interesseert me niet heel erg, dat zijn natuurkundige instrumenten en fossielen en zo. Daar kijk ik wel even naar hoor, maar eigenlijk vind ik het alleen maar leuk omdat het zo oud is en snap ik van die instrumenten niet veel.
Maar er zijn ook schilderijenzalen en er zijn regelmatig mooie tentoonstellingen. Zoals deze.
Vertederd en verwonderd  liep ik daar rond te kijken naar kinderen uit de 19e eeuw.
Grote kinderen of kleintjes.
Rijke kinderen, maar ook arme. Al werden de arme kinderen niet zo vaak geportretteerd natuurlijk.
Kinderen die er uit zien als kleine volwassenen en kinderen die kind waren.
Juist de negentiende eeuw was een eeuw van grote tegenstellingen én van grote veranderingen en dat zie je in de tentoonstelling.
Ik geef een paar voorbeelden en vertel erbij dat de tentoonstelling nog loopt tm 5 januari. Het is niet een heel grote tentoonstelling, je kunt het makkelijk combineren met iets anders.

Een prachtig portretje vind ik dit. Geschilderd door Bernardus Johannes Blommers in 1868. Er  stond bij dat het meisje de dochter was van Chr. Siebenhaar. De naam van het meisje werd niet vermeld.
Het portret bleef in mijn hoofd zitten. Misschien omdat het een beetje lijkt op Het Meisje met de Parel.
Ik wist het niet. De schilder kende ik wel van ander werk, maar dat meisje???
Gisteren keek ik heel toevallig in het postzegelalbum(pje) dat ik als kind bijhield.
Gewoon postzegels afstomen van brieven en hup, in een album. En daar was ze, dat meisje. Op een postzegel, een kinderzegel uit 1957.

Foto: Het Geheugen van Nederland

Enfin, ik had het over de tentoonstelling in Teylers. Het volgende schilderij, totaal anders:

Het lucifermeisje. Geschilderd in 1890 door Floris Arntzenius.
Ik had deze foto op Instagram gezet en daar kwam het sprookje van het  meisje met de zwavelstokjes (van Andersen) meteen bij mensen in hun gedachten. Bij mij ook. Ik heb als kind heel wat tranen gehuild om dat verhaal, zo ontzettend droevig.
Nu hoefde ik niet te huilen, maar ik heb er wel lang naar staan te kijken. Een meisje op krukken, dat lucifers moest verkopen.
Misschien is die Arntzenius wel geïnspireerd geweest door Andersens verhaal. Wie weet?

Ps: Ik kom nog een keer terug op dat postzegelabum. Daar zitten echt schatten in.