Ja en dan nog datgene waar we voor naar Franeker gingen: Het Eise Eisinga Planetarium. Ik was er vaker, maar vroeger werd er in mijn herinnering niet zo veel verteld. Ik vond het toen prachtig en nu nog steeds, maar door alle informatie werd het nu nog mooier.
Maar Eise Eisinga wist dat dat niet mogelijk was. Hij had zich al jaren verdiept in aarde, zon, maan en sterren. Hij wilde de mensen gerust stellen, laten zien hoe zich de sterren verhouden en daartoe bouwde hij zijn planetarium. Gewoon in zijn huis, met goedvinden van zijn vrouw.
Met een heel groot (en ingewikkeld) raderwerk zodat alles kan bewegen. Hij had alleen niet gedacht dat hij er zeven jaar over zou doen. Van 1774 tot 1781.
En dan ook nog dat raderwerk, 60 houten hoepels en 6000 met de hand gesmede spijkers, aangedreven door een slingerklok met een gewicht, dat door de bedstee ging.
En het was niet eens zijn beroep. Eise Eisinga was de zoon van een wolkammer en werd zelf ook wolkammer. Een hele succesvolle zelfs. Hij handelde o.a. met Amerika.
Wat hij allemaal leerde, opschreef en maakte, dat deed hij in zijn vrije tijd. Zelfstudie.
Eisinga is opgenomen in de Canon van Nederland en dat lijkt me zeer terecht!
14 opmerkingen:
Indrukwekkend wat deze man gemaakt heeft. En nog steeds prima werkt. Prachtig.
Ben er nog nooit geweest en dat is een groot gemis dat ik beslist moet goedmaken.
Ongelooflijk knap wat die man deed! Ben er vroeger wel eens geweest.
Volgens mij ga ik dat volgend jaar eens bezoeken. Lijkt me heel interessant.
Indrukwekkend he!
Ik heb een bezoek in de agenda gezet. Wat een interessante man en wat een mooi werk heeft hij gemaakt. Dwars door de bedstee! Ik vind je stukjes hierover heerlijk om te lezen en erg informatief.
Waar doorzettingsvermogen toe heeft geleid bij Eise Eisinga, ijzingwekkend! En wij kunnen er nu nog van genieten! Wij waren daar jaren geleden ook en ook al zo onder de indruk van dit alles! En Franeker is zo mooi! Ik voelde me daar ook erg op mijn gemak. Misschien omdat ik Friese roots heb? Dankjewel Bertie voor je verhaal weer!
Weer een leerzaam blog. Zoals ik al zei Mevrouw Eisinga moet veel van haar man hebben gehouden.
Het is bijna niet te begrijpen dat iemand dat kan maken.
Niet alleen staat alles op zijn plek, maar ook hoe de planeten nu nog steeds aan de hemel staan klopt nog steeds. De ene planeet gaat sneller dan de andere, dat is altijd al zo geweest natuurlijk, maar het planetarium loopt precies "op tijd", niet te geloven!
Wonderful. My Dad would´ve loved this. He watched the sky a lot, took us kids and later Ingo in, too. Sadly here you see a proper sky only in cold nights, but soon... Outback Australia - wish us luck we get a glimpse!!!
Ik heb er in 1965 geweest, was toen 15, en dan maakt het nog niet zoveel indruk wat een uniek werk het is en was het ook nog niet zo uitgebreid. En de gids deed het ook in het engels en sprak over de Sun en de Moon en sprak het ook zo uit als in kun en boon, dat herinner ik me nog wel
Ik ben er eens geweest met de schoonouders van onze oudste die er vlakbij wonen. Door jou verslag komt het allemaal weer naar boven.
Het is adembenemend wat deze Eise Eisinga in de jaren 1774 tot 1781 voor elkaar
heeft gekregen. Je staat daar ter plekke letterlijk alles met open mond te
bewonderen echt ongelooflijk, en alles werkt nog altijd op de seconde nauwkeurig.
Ik ben er nooit geweest, maar dit klinkt toch wel alsof het er een keertje van moet komen.
Heel interessant!
Een reactie posten